ویرایش زبانی: معرفی

از پارسی‌شناسی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

معرفی

یکی از گرته‌برداری‌های معناییِ نابجایی که در سال‌های اخیر از زبان انگلیسی به فارسی سرایت کرده، «معرفی» است. این واژه دم‌دستی‌ترین برابرنهادی است که اغلب برای introduce می‌شناسند و در همه‌جا دربرابرش می‌نشانند؛ حال‌آنکه در بسیاری مواقع، به‌ویژه در حوزۀ فناوری و بازار و تولید، نادرست و نادقیق است.

در واژه‌نامه‌های انگلیسی‌به‌انگلیسی، دو معنی عمدۀ introduce به این ترتیب آمده است:

1. to present (a person) to another so as to make acquainted

2. to create, bring into notice, use, etc for or as if for the first time; institute

تعریف نخست، همان است که در فارسی به‌جایش «معرفی» به کار می‌رود (یعنی «شناساندن»)؛ اما تعریف دوم که دربرگیرندۀ معنی‌های متعددی است، برای فارسی‌زبانان کج‌فهمی‌آفرین بوده و سبب شده است در بیشترِ جاها به‌جای واژه‌های دقیقی که برای این مفاهیم موجود است، از «معرفی» استفاده کنند. در فرهنگ انگلیسی‌به‌فارسی هزاره بعضی از این معنی‌ها به این ترتیب آمده است: «عرضه‌کردن، آوردن، ارائه‌کردن، باب‌کردن، معمول‌کردن، رواج‌دادن، مطرح‌کردن». از این میان، ظاهراً «معرفی» بیش از همه به‌جای «عرضه‌کردن» و «روانۀبازارکردن» کاربرد دارد؛ به‌خصوص درزمینۀ فناوری و بازار:

ـ شرکت ال‌جی نیز به تازگی محصول لپ‌تاپ فوق‌سبک خود با نام گرَم را «معرفی» کرده است.

ـ در سال ۲۰۱۰ این سیستم‌عامل به‌صورت رسمی با نام آی‌اواِس «معرفی» شد.

ـ بعد از رواج گستردۀ تلویزیون‌های سه‌بعدی، نسل جدیدی از تلویزیون به‌نام تلویزیون هوشمند «معرفی» شد.

ـ این شرکت قدیمی، در سال ۱۸۸۹ در ژاپن تأسیس شد و جدیدترین محصول بسیار پرطرف‌دار خود، نینتندو سوئیچ، را در سال ۲۰۱۷ به بازار «معرفی» کرد.

ـ در سال ۱۹۸۴ زمانی که اپل مکینتاش را «معرفی» کرد، من احساس کردم این وسیله اسباب‌بازی مسخره‌ای است.

گاهی نیز این واژه به‌معنی «ساختن» و «تأسیس‌کردن» و «ایجادکردن» است:

ـ در سال ۲۰۰۸ شرکت اپل فروشگاه نرم‌افزاری اپ‌استور را برای خرید و دانلود نرم‌افزارهای قابل‌اجرا بر روی سیستم‌عامل آی‌اواِس «معرفی کرد». (تأسیس کرد، برپا کرد، ایجاد کرد)

ـ پس از آن، مایکروسافت سیستم‌عامل ویندوز ۱۰ موبایل را نیز «معرفی کرد». (ساخت، طراحی کرد)

ـ در این میان، تلگرام هم دو روش احراز هویت را «معرفی کرده است»: کاربر زمان واردشدن به تلگرام نه‌تنها باید رمز عبور وارد کند، بلکه باید کد تأییدی را که به تلفن همراهش فرستاده می‌شود، وارد کند. (ایجاد کرده است)

البته «معرفی» به‌معنی درست و فارسی‌اش هم گاه دراین‌زمینه کاربرد دارد و همیشه نمی‌توان آن را غلط شمرد. به‌بیان دیگر، معمولاً پس از تولید و عرضۀ محصول، آن را به مشتریان و مردم می‌شناسانند و معرفی می‌کنند و اگر منظور از «معرفی» چنین چیزی باشد، ایرادی ندارد؛ ولی اگر مقصود معنی‌های دیگری باشد که در بالا به آن اشاره شد یا شواهدی نشان بدهد که «معرفی» تعبیر دقیقی نیست، باید از این کاربرد پرهیخت. درواقع، پیش از تصمیم‌گیری دراین‌باره باید خوب بررسی کرد که کدام معنی مدنظر است.

محمد یوسفی‌شیرازی

دربارۀ نویسنده و فهرست نوشته‌های دیگر وی در پارسی‌شناسی