یادداشت: ده مؤلف پرکار لغت‌نامۀ دهخدا

از پارسی‌شناسی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

۱۵ خرداد ۱۴۰۰

ده مؤلف پرکار لغت‌نامۀ دهخدا

مریم میرشمسی

لغت‌نامۀ دهخدا بزرگ‌ترین لغت‌نامۀ زبان فارسی است که به همت زنده‌یاد علی‌اکبر دهخدا (۱۲۵۸ ـ ۱۳۳۴) بنیاد نهاده شد. مرحوم دهخدا در زمان حیات فقط توانست بر تألیف و چاپ ۴۲۶۹ صفحه (۲۲ جزوه) از این پروژۀ عظیم فرهنگی نظارت کند*. بقیۀ جزوات و مجلدات لغت‌نامه درواقع تألیف سایر پژوهشگرانی است که اسامی آن‌ها به ترتیب الفبا در آغاز هر مجلد آمده‌است. تاکنون پژوهش دقیقی دربارۀ سهم هریک از مؤلفان این فرهنگ انجام نگرفته‌است. نگارنده در بررسی تاریخچۀ لغت‌نامۀ دهخدا سعی کرد به این مهم بپردازد. مطابق این بررسی، ۱۰ مؤلف پرکار لغت‌نامه (بر اساس تعداد صفحه) عبارت‌اند از:

۱. نجفی اسداللهی، سعید: ۱۸۲۵ صفحه

۲. دیوشلی، عباس: ۱۶۰۸ صفحه

۳. احمدی گیوی، حسن: ۱۵۸۵ صفحه

۴. قاسمی، رضا: ۱۵۳۵ صفحه

۵. شایسته، رسول: ۱۴۱۴ صفحه

۶. فیض، علیرضا: ۱۲۶۸ صفحه

۷. دبیرسیاقی، سیدمحمد: ۱۲۶۵ صفحه

۸. معین، محمد: ۱۲۵۴ صفحه

۹. سعیدی سیرجانی، علی‌اکبر: ۱۲۳۸ صفحه

۱۰. انوار، عبدالله: ۱۱۵۵ صفحه


پی‌نوشت:

  • تفصیل اقدامات دهخدا دربارۀ لغت‌نامه چنین است:

- تألیف مدخل‌های «آ ـ اثبات» (با دستیاری ابوالحسن شعرانی، پرویز ناتل خانلری، محمد معین، احمد بهمنیار)؛

- نظارت بر تألیف مدخل‌‌های «اثبات ـ اسید»/ «پ ـ پوده ‌کباب»/ «ث ـ ثییه»/ «ح ـ حاصل»/ «حاصل ـ حب ‌النیل»/ «ذ ـ ذیونوسیوس»/ «ژ ـ ژیهلاوا»/ «ص ـ صالح بن نصر»/ «ض ـ ضییم»/ «ظ ـ ظیقی»/ «ل ـ لییده».

برای اطلاعات بیشتر دربارۀ دیگر مؤلفان لغت‌نامه و جزواتی که هر یک از ایشان تألیف کرده‌اند نک. وبگاه مؤسسۀ لغت‌نامۀ دهخدا.


دربارۀ نویسنده و فهرست نوشته‌های دیگر وی در پارسی‌شناسی


دیگر یادداشت‌های همکاران پارسی‌شناسی