یادداشت: ناکا
۱۲ آذر ۱۳۹۹
ناکا
به‌مناسبت ۱ دسامبر، روز جهانی ایدز
نسرین خردمند
امروز از صبح دارم از دوستان و آشنایان و اقوام و در و همسایه پیامِ «راسته که میگن فرهنگستان، به‌جای "ایدز"، "ناکا" رو تصویب کرده؟» را به طرق مختلف دریافت می‌کنم. اگر احیاناً شما هم عضو کانال‌های پرمخاطبی هستید که هر روز چیزی را شایع و شایعه می‌کنند، اگر محتواها و اخبارشان را دنبال می‌کنید و اگر امروز ناگهان مطلع شده‌اید که معادل فارسی «ایدز» کلمۀ «ناکا» است و فرهنگستان گفته زین پس به‌جای «ایدز» بگویید «ناکا»، لطفاً به این نکته‌ها توجه فرمایید:
اولاً فرهنگستان هم این روزها مانند سایر اداره‌ها و سازمان‌ها به‌دلیل شیوع کرونا تعطیل است و چند ماه است جلسه‌ای تشکیل نشده که چیزی تصویب شود.
ثانیاً توجهتان را به این تصویر از مصوبات فرهنگستان که چاپ سال ۸۷ است جلب می‌کنم. «ناکا» را امروز و دیروز نساخته‌اند. این پیشنهاد قدیمی است ولی رایج نشده، که اگر می‌شد، این‌قدر تعجب نمی‌کردید. برای «ایدز» همان کلمهٔ «ایدز» تصویب شده‌است، ولی از آنجا که «ایدز» با حروف ابتدایی عبارتی که ترجمهاش «نشانگان اکتسابی کمبود ایمنی» است [١] ساخته شده، فرهنگستان هم پیشنهاد داده‌است که ما هم حروف ابتدایی معادلش را، یعنی «نون» و «الف» و «کاف» و «الف» را کنار هم بگذاریم و سرواژۀ «ناکا» را بسازیم. بنابراین این واژه در حد پیشنهاد بوده‌است. کسی که دوست دارد استفاده می‌کند و آن‌که دوست ندارد همان «ایدز» را می‌گوید. این‌همه دشواری و قیل‌وقال هم ندارد!
-پی‌نوشت-
١. از یکی از دوستان مصری پرسیدم و گفت ما هم «ایدز» می‌گوییم و هم «متلازمة نقص المناعة المكتسب» که ترجمهاش همان «نشانگان اکتسابی کمبود ایمنی» است.
دربارۀ نویسنده و فهرست نوشته‌های دیگر وی در پارسی‌شناسی
صفحۀ مرتبط
یادداشت: به بهانۀ سالگرد درگذشت دکتر محمد طباطبایی
