حدود العالم من المشرق الی المغرب: تفاوت بین نسخه‌ها
جز |
جز |
||
| (۴ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۲: | سطر ۲: | ||
''حدود العالم من المشرق الی المغرب'' hodud-o l-Ɂâlam-e men al-mašreq-e Ɂela l-maqreb [اسم خاص] {عربی} | ''حدود العالم من المشرق الی المغرب'' hodud-o l-Ɂâlam-e men al-mašreq-e Ɂela l-maqreb [اسم خاص] {عربی} | ||
| − | قدیمی‌ترین کتاب | + | (به اختصار: ''حدود العالم'') قدیمی‌ترین کتاب جغرافیای عمومیِ برجای‌مانده به زبان فارسی که به سال ۳۷۲ هجری قمری تألیف شده و به امیر ابی‌الحرث/الحارث محمد بن احمد از سلسلهٔ فریغونیان که در گوزگانان حکمرانی داشته‌اند تقدیم شده‌است. از مؤلف کتاب اطلاعی در دست نیست. نثر کتاب ساده و روان و به شیوهٔ نثر مرسل عهد سامانی است. ''حدود العالم'' ساختاری علمی و منطقی دارد و اصولی و روشمند نوشته شده‌است، بدین‌گونه که نویسنده ابتدا اندکی دربارهٔ زمین و تقسیم آن به چهار نیم‌کرهٔ شمالی و جنوبی و شرقی و غربی سخن می‌گوید و سپس مهم‌ترین دریاها، جزیره‌ها، کوه‌ها، رودها، بیابان‌ها و پنجاه‌ویک ناحیۀ زمین را نام می‌برد و دربارهٔ وضعیت آب‌وهوایی، محصولات تولیدی، ادیان و مذاهب و وضعیت سیاسی ـ اجتماعی هر ناحیه به‌صورت مختصر و مفید اطلاعات ارزشمندی را در اختیار خواننده قرار می‌دهد. از متن کتاب چنین برمی‌آید که نویسنده، برخلاف اغلب جغرافی‌دانان کهن، سیاح نبوده‌است و اطلاعات خود را از منابع مکتوب گذشتگان علی‌الخصوص آثار یونانیان ازجمله ارسطاطالیس و بطلمیوس گرفته‌است. |
| − | + | ---- | |
* منبع | * منبع | ||
| − | ''حدود العالم من المشرق الی المغرب'' (۱۳۴۰). تصحیح [[ستوده، منوچهر|منوچهر ستوده]]. تهران: دانشگاه تهران ( | + | - ''حدود العالم من المشرق الی المغرب'' (۱۳۴۰). تصحیح [[ستوده، منوچهر|منوچهر ستوده]]. تهران: دانشگاه تهران (چ۲، تهران: طهوری، ۱۳۶۲). |
<pre style="color: blue">محسن احمدوندی | <pre style="color: blue">محسن احمدوندی | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۰۶
حدود العالم من المشرق الی المغرب hodud-o l-Ɂâlam-e men al-mašreq-e Ɂela l-maqreb [اسم خاص] {عربی}
(به اختصار: حدود العالم) قدیمی‌ترین کتاب جغرافیای عمومیِ برجای‌مانده به زبان فارسی که به سال ۳۷۲ هجری قمری تألیف شده و به امیر ابی‌الحرث/الحارث محمد بن احمد از سلسلهٔ فریغونیان که در گوزگانان حکمرانی داشته‌اند تقدیم شده‌است. از مؤلف کتاب اطلاعی در دست نیست. نثر کتاب ساده و روان و به شیوهٔ نثر مرسل عهد سامانی است. حدود العالم ساختاری علمی و منطقی دارد و اصولی و روشمند نوشته شده‌است، بدین‌گونه که نویسنده ابتدا اندکی دربارهٔ زمین و تقسیم آن به چهار نیم‌کرهٔ شمالی و جنوبی و شرقی و غربی سخن می‌گوید و سپس مهم‌ترین دریاها، جزیره‌ها، کوه‌ها، رودها، بیابان‌ها و پنجاه‌ویک ناحیۀ زمین را نام می‌برد و دربارهٔ وضعیت آب‌وهوایی، محصولات تولیدی، ادیان و مذاهب و وضعیت سیاسی ـ اجتماعی هر ناحیه به‌صورت مختصر و مفید اطلاعات ارزشمندی را در اختیار خواننده قرار می‌دهد. از متن کتاب چنین برمی‌آید که نویسنده، برخلاف اغلب جغرافی‌دانان کهن، سیاح نبوده‌است و اطلاعات خود را از منابع مکتوب گذشتگان علی‌الخصوص آثار یونانیان ازجمله ارسطاطالیس و بطلمیوس گرفته‌است.
- منبع
- حدود العالم من المشرق الی المغرب (۱۳۴۰). تصحیح منوچهر ستوده. تهران: دانشگاه تهران (چ۲، تهران: طهوری، ۱۳۶۲).
محسن احمدوندی
