پارسی‌شناسی: واژه‌نامۀ سره (همگانی): تفاوت بین نسخه‌ها

از پارسی‌شناسی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
جز
سطر ۳۴: سطر ۳۴:
 
ـ آپاندیسیت: آویزآماس <فرهنگستان سوم>
 
ـ آپاندیسیت: آویزآماس <فرهنگستان سوم>
  
ـ آپ‌تودیت: روزآمد، به‌روز
+
ـ آپتودیت: روزآمد، به‌روز
  
 
ـ آپدیت: روزآمد <فرهنگستان سوم>، به‌روز؛ به‌روزرسانی
 
ـ آپدیت: روزآمد <فرهنگستان سوم>، به‌روز؛ به‌روزرسانی
 +
 +
ـ آپدیتینگ: روزآمدسازی
  
 
ـ آپلود: بارگذاری
 
ـ آپلود: بارگذاری
سطر ۶۶: سطر ۶۸:
 
ـ آجام [جِ ''اَجَم''؛ جِ جِ ''اَجَمَه'']: بیشه‌ها، نیزارها، نیستان‌ها || [جِ  ''اُجْم'' و ''اُجُم'']: دژها، دزها
 
ـ آجام [جِ ''اَجَم''؛ جِ جِ ''اَجَمَه'']: بیشه‌ها، نیزارها، نیستان‌ها || [جِ  ''اُجْم'' و ''اُجُم'']: دژها، دزها
  
ـ آجرک الله: خدایت پاداش دهاد، خدات مزد دهاد، خدا به تو مزد دهد
+
ـ آجرک‌الله: خدایت پاداش دهاد، خدات مزد دهاد، خدا به تو مزد دهد
  
ـ آجرکم الله: خدایتان پاداش دهاد، خدایتان مزد دهاد
+
ـ آجرکم‌الله: خدایتان پاداش دهاد، خدایتان مزد دهاد
  
 
ـ آجل: دیر، دیرنده، دیررس، آینده، پس‌آینده، دیرآینده، آیندۀ دور، زمان آینده؛ جهان پس از مرگ، سرای دیگر، آن‌جهان، آن‌سرای، جهان دیگر، سرای دیگر
 
ـ آجل: دیر، دیرنده، دیررس، آینده، پس‌آینده، دیرآینده، آیندۀ دور، زمان آینده؛ جهان پس از مرگ، سرای دیگر، آن‌جهان، آن‌سرای، جهان دیگر، سرای دیگر
سطر ۹۶: سطر ۹۸:
 
ـ آداش: هم‌نام
 
ـ آداش: هم‌نام
  
ـ آدالت کلد: سرماخوردگی بزرگسالان
+
ـ آدالتکلد (/ آدالت‌کلد): سرماخوردگی بزرگسالان
  
 
ـ آدرس: نشانی
 
ـ آدرس: نشانی
سطر ۱۰۸: سطر ۱۱۰:
 
ـ آدمیرال: دریاسالار
 
ـ آدمیرال: دریاسالار
  
ـ آدولت کلد: سرماخوردگی بزرگسالان
+
ـ آدولتکلد (/ آدولت‌کلد): سرماخوردگی بزرگسالان
  
 
ـ آذان [جِ ''اُذُن'']: گوش‌ها
 
ـ آذان [جِ ''اُذُن'']: گوش‌ها
سطر ۱۱۸: سطر ۱۲۰:
 
ـ آرتیزین: خودبرآ، جهنده، چاه جهنده
 
ـ آرتیزین: خودبرآ، جهنده، چاه جهنده
  
ـ آرتیست: هنرمند، هنرپیشه، بازیگر؛ تردست
+
ـ آرتیست: هنرمند، هنرپیشه، بازیگر؛ تردست، فریبکار
 +
 
 +
ـ آرشه: زِه
  
 
ـ آرشیو: بایگانی <فرهنگستان نخست>
 
ـ آرشیو: بایگانی <فرهنگستان نخست>
سطر ۱۴۷: سطر ۱۵۱:
  
 
ـ آسیستان: دستیار <فرهنگستان سوم>، وردست
 
ـ آسیستان: دستیار <فرهنگستان سوم>، وردست
 +
 +
ـ آصار [جِ ''اِصر'']]: بندها
  
 
ـ آصال [جِ ''اصیل'']: شبانگاه‌ها، شبانگاهان
 
ـ آصال [جِ ''اصیل'']: شبانگاه‌ها، شبانگاهان
سطر ۱۶۷: سطر ۱۷۳:
  
 
ـ آفت: آسیب، زیان، گزند، تباهی، بیماری، سختی؛ هوشیار، زیرک؛ بسیار زیبا
 
ـ آفت: آسیب، زیان، گزند، تباهی، بیماری، سختی؛ هوشیار، زیرک؛ بسیار زیبا
 +
 +
ـ آفتامات: خودکار
  
 
ـ آفتومات: خودکار
 
ـ آفتومات: خودکار
سطر ۱۷۲: سطر ۱۸۰:
 
ـ آفِل: فروشونده، ناپدیدگردنده
 
ـ آفِل: فروشونده، ناپدیدگردنده
  
ـ آق: سفید، سپید
+
ـ آق: سفید، سپید؛ سفیدپوست
  
 
ـ آقا: خواجه، سروَر؛ پدر؛ همسر، شوهر
 
ـ آقا: خواجه، سروَر؛ پدر؛ همسر، شوهر
سطر ۱۷۸: سطر ۱۸۶:
 
ـ آقاسی: سر، سرور، مهتر
 
ـ آقاسی: سر، سرور، مهتر
  
ـ آق‌سقال: ریش‌سفید
+
ـ آقسقال: ریش‌سفید
  
ـ آق‌سقل: ریش‌سفید
+
ـ آقسقل: ریش‌سفید
  
ـ آکادمی: فرهنگستان <فرهنگستان سوم>
+
ـ آکادمی: فرهنگستان <فرهنگستان سوم>؛ هنرکده
  
 
ـ آکادمیست: دانشور، فرهیخته
 
ـ آکادمیست: دانشور، فرهیخته
سطر ۱۹۰: سطر ۱۹۸:
 
ـ آکادمیک: دانشگاهی، دانشی
 
ـ آکادمیک: دانشگاهی، دانشی
  
ـ آکتریس: هنرپیشه <فرهنگستان سوم>، بازیگر <فرهنگستان سوم>
+
ـ آکتریس: هنرپیشه <فرهنگستان سوم>، بازیگر <فرهنگستان سوم>، بازیگر زن، زن بازیگر، بانوی هنرپیشه
  
ـ آکتور: هنرپیشه <فرهنگستان سوم>، بازیگر <فرهنگستان سوم>
+
ـ آکتور: هنرپیشه <فرهنگستان سوم>، بازیگر <فرهنگستان سوم>؛ تردست، فریبکار
  
 
ـ آکروبات: بندباز
 
ـ آکروبات: بندباز
سطر ۲۰۲: سطر ۲۱۰:
 
ـ آکلاد: ابرو
 
ـ آکلاد: ابرو
  
ـ آکله: خوره؛ خورنده
+
ـ آکله: خوره؛ خورنده؛ زن گستاخ و پررو
 +
 
 +
ـ آکنه: رخ‌جوش
  
 
ـ آکواریوم: آبزیدان <فرهنگستان سوم>
 
ـ آکواریوم: آبزیدان <فرهنگستان سوم>
سطر ۲۱۱: سطر ۲۲۱:
  
 
ـ آگراندیسمان: بزرگ‌سازی <فرهنگستان سوم>
 
ـ آگراندیسمان: بزرگ‌سازی <فرهنگستان سوم>
 +
 +
ـ آگونیست: هم‌کنش
  
 
ـ آل: خاندان، دودمان
 
ـ آل: خاندان، دودمان
سطر ۲۱۸: سطر ۲۳۰:
 
ـ آلات [جِ ''آلت'']: ابزارها، افزارها؛ اندام‌ها؛ سازها
 
ـ آلات [جِ ''آلت'']: ابزارها، افزارها؛ اندام‌ها؛ سازها
  
ـ آلارم: هشدار <فرهنگستان نخست>
+
ـ آلارم: هشدار <فرهنگستان نخست>، آژیر
  
 
ـ آلاف [جِ ''اَلف'']: هزارها، هزاران
 
ـ آلاف [جِ ''اَلف'']: هزارها، هزاران
سطر ۲۲۸: سطر ۲۴۰:
 
ـ آلبینیسم: زالی <فرهنگستان سوم>
 
ـ آلبینیسم: زالی <فرهنگستان سوم>
  
ـ آلت: ابزار، افزار؛ مایه، زین‌وبرگ؛ اندام؛ ساز <فرهنگستان نخست>
+
ـ آلْت: [رایانه] دگرساز
  
ـ آلت رجولیّت: شرم مرد
+
ـ آلَت: ابزار، افزار؛ مایه، زین‌وبرگ؛ اندام؛ ساز <فرهنگستان نخست>
 +
 
 +
ـ آلَت رجولیّت: شرم مرد
  
 
ـ آلترناتیو: جایگزین
 
ـ آلترناتیو: جایگزین
  
ـ آل‌تمغا: مُهر سرخ
+
ـ آلتمغا (/ آل‌تمغا): مُهر سرخ؛ فرمان
  
 
ـ آلتون: زر
 
ـ آلتون: زر
  
ـ آلتون‌تمغا: مُهر زرّین، مُهر زرنشان
+
ـ آلتونتمغا (/ آلتون‌تمغا): مُهر زرّین، مُهر زرنشان
  
 
ـ آلتیمتر: فرازیاب <فرهنگستان سوم>
 
ـ آلتیمتر: فرازیاب <فرهنگستان سوم>
سطر ۲۴۶: سطر ۲۶۰:
 
ـ آلهه [جِ ''اِلٰه'']: خدایان
 
ـ آلهه [جِ ''اِلٰه'']: خدایان
  
ـ آلیاژ: همجوش <فرهنگستان نخست>
+
ـ آلیاژ: همجوش <فرهنگستان نخست>، هم‌بسته
  
 
ـ آمال [جِ ''اَمَل'']: امیدها، آرزوها، آرمان‌ها
 
ـ آمال [جِ ''اَمَل'']: امیدها، آرزوها، آرمان‌ها
  
ـ آمر: فرماینده، فرمانده، کارفرما
+
ـ آمر: فرماینده، فرمانده، فرمان‌دهنده، کارفرما
  
 
ـ آمَن: استوارتر
 
ـ آمَن: استوارتر
سطر ۲۶۰: سطر ۲۷۴:
 
ـ آمیرال: دریاسالار
 
ـ آمیرال: دریاسالار
  
ـ آمین: ایدون باد، چنین باد، برآور، بپذیر
+
ـ آمین: ایدون باد، چنین باد، برآور، برآورده ساز، بپذیر
  
ـ آن: دم، هنگام، اندک زمان
+
ـ آن: دم، هنگام، اندک زمان، زمان (بسیار) کوتاه
  
 
ـ آناً: دردم، همان‌دم، به‌یک‌دم، بی‌درنگ
 
ـ آناً: دردم، همان‌دم، به‌یک‌دم، بی‌درنگ
سطر ۲۷۰: سطر ۲۸۴:
 
ـ آناتومی: تن‌شناسی، پیکرشناسی، پیکرشکافی
 
ـ آناتومی: تن‌شناسی، پیکرشناسی، پیکرشکافی
  
ـ آنتن: سرون <فرهنگستان نخست>
+
ـ آنتروزوئید: گیازامه
 +
 
 +
ـ آنتن: سرون <فرهنگستان نخست>؛ شرم مرد؛ سخن‌چین
  
 
ـ آنتولوژی: گزیده، گلچین
 
ـ آنتولوژی: گزیده، گلچین
سطر ۲۷۸: سطر ۲۹۴:
 
ـ آنتی‌بیوتیک: پادزیست
 
ـ آنتی‌بیوتیک: پادزیست
  
ـ آنتی‌ژن: پادگن <فرهنگستان سوم>
+
ـ آنتی‌تز: برابرنهاده، برابرستاده
 +
 
 +
ـ آنتی‌ژن: پادگن <فرهنگستان سوم>، پادزا
  
 
ـ آنتی‌سپتیک: گندزدا <فرهنگستان سوم>، پلشت‌بر <فرهنگستان سوم>
 
ـ آنتی‌سپتیک: گندزدا <فرهنگستان سوم>، پلشت‌بر <فرهنگستان سوم>
سطر ۲۸۵: سطر ۳۰۳:
  
 
ـ آندانت: آهسته و روان
 
ـ آندانت: آهسته و روان
 +
 +
ـ آندو: [رایانه] واگرد
  
 
ـ آندوپلاسم: درمیان‌یاخته <فرهنگستان سوم>
 
ـ آندوپلاسم: درمیان‌یاخته <فرهنگستان سوم>
سطر ۳۲۱: سطر ۳۴۱:
  
 
ـ آنکال: گوش‌به‌زنگ <فرهنگستان سوم>
 
ـ آنکال: گوش‌به‌زنگ <فرهنگستان سوم>
 +
 +
ـ آنلاین: دردسترس، دم دست
  
 
ـ آنمی: کم‌خونی
 
ـ آنمی: کم‌خونی
سطر ۳۳۴: سطر ۳۵۶:
 
ـ آنیه [جِ ''اِناء'']: آوندها، آبدان‌ها
 
ـ آنیه [جِ ''اِناء'']: آوندها، آبدان‌ها
  
ـ آوانگارد: پیشرو، پیشگام
+
ـ آوانگارد: پیشرو، پیشگام، پیشتاز
  
 
ـ آیات [جِ ''آیت/آیه'']: نشانه‌ها، نشان‌ها، نشانی‌ها
 
ـ آیات [جِ ''آیت/آیه'']: نشانه‌ها، نشان‌ها، نشانی‌ها
  
ـ آیت: نشانه، نشان، نشانی
+
ـ آیت: نشانه، نشان، نشانی؛ گفتار، سخن
  
 
ـ آیزنه: شوهرخواهر
 
ـ آیزنه: شوهرخواهر
  
ـ آیِس: ناامیدشونده، نومید
+
ـ آیِس: ناامیدشونده، ناامید، نومید
  
 
ـ آیفن: آوابر، دربازکن
 
ـ آیفن: آوابر، دربازکن

نسخهٔ ‏۷ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۳۱

آ

ـ آبا(ء) [جِ اَب]: پدران؛ نیاکان؛ بزرگان، برگزیدگان

ـ آبا(ء)واجداد: نیاکان، پدران و نیاکان

ـ آباء (/آبای) سبعه: هفت پدر، هفت پدران

ـ آباء (/آبای) علوی (/ علویه): پدران فرازی، پدران آسمانی، ستارگان هفت‌گانه

ـ آباء (/آبای) عنصری: آخشیجان، چارآخشیج

ـ آباجی: خواهر، همشیره؛ خواهر بزرگ

ـ آباد [جِ اَبَد]: جاوید بودن‌ها، زمان‌های بی‌پایان

ـ آبار [جِ بِئر]: چاه‌ها

ـ آبال [جِ اِبِل]: شتران، شترها

ـ آبجی: خواهر، همشیره؛ خواهر بزرگ

ـ آبسه: آب‌پاش <فارسی کرمانی>

ـ آپارات: دستگاه، ابزار؛ دوربین

ـ آپارتاید: جدانژادی <فرهنگستان سوم>

ـ آپارتمان: کاشانه <فرهنگستان سوم>

ـ آپاندیس: آویزه <فرهنگستان نخست، فرهنگستان سوم>

ـ آپاندیسِت: آویزآماس <فرهنگستان سوم>

ـ آپاندیسیت: آویزآماس <فرهنگستان سوم>

ـ آپتودیت: روزآمد، به‌روز

ـ آپدیت: روزآمد <فرهنگستان سوم>، به‌روز؛ به‌روزرسانی

ـ آپدیتینگ: روزآمدسازی

ـ آپلود: بارگذاری

ـ آتریاد: دستۀ سربازان

ـ آتل: تختۀ شکسته‌بندی

ـ آتلیه: کارگاه <فرهنگستان سوم>، کارگاه هنری، کارگاه هنرمندان

ـ آتو: برگ برنده؛ دستاویز، بهانه

ـ آتی: (زمان) آینده؛ پس از این، پسین

ـ آتیه: (زمان) آینده؛ پس از این، پسین

ـ آتئیست: بی‌خدا

ـ آتئیسم: بی‌خدایی

ـ آثار [جِ اَثَر و اِثر]: نشانه‌ها، نشان‌ها، یادگارها، یادبودها، یادمان‌ها؛ نوشته‌ها، ساخته‌ها؛ کارها، کردارها؛ پیامدها، دستاوردها || [جِ ثَأر]: خون‌خواهی‌ها، کینه‌جویی‌ها

ـ آثام [جِ اِثم]: گناهان، گناه‌ها، بزه‌ها

ـ آثم: گناه‌کار، بزه‌کار، بزه‌مند

ـ آجال [جِ اَجَل]: مرگ‌ها

ـ آجام [جِ اَجَم؛ جِ جِ اَجَمَه]: بیشه‌ها، نیزارها، نیستان‌ها || [جِ اُجْم و اُجُم]: دژها، دزها

ـ آجرک‌الله: خدایت پاداش دهاد، خدات مزد دهاد، خدا به تو مزد دهد

ـ آجرکم‌الله: خدایتان پاداش دهاد، خدایتان مزد دهاد

ـ آجل: دیر، دیرنده، دیررس، آینده، پس‌آینده، دیرآینده، آیندۀ دور، زمان آینده؛ جهان پس از مرگ، سرای دیگر، آن‌جهان، آن‌سرای، جهان دیگر، سرای دیگر

ـ آجلاً: در (زمان) آینده

ـ آجودان: استوار دوم، افسر دستیار فرمانده

ـ آحاد [جِ اَحَد]: یکان <فرهنگستان نخست>، یک‌ها؛ تک‌تک، یک‌یک، یکایک؛ همه؛ تنها؛ مردم، مردمان، کسان

ـ آخذ: گیرنده

ـ آخَر: دیگر، دگر، دیگری، دگری

ـ آخِر: پایان، انجام، فرجام؛ سرانجام، در پایان؛ پسین، واپسین؛ دست‌کم؛ بالاترین؛ چون، زیرا

ـ آخرالامر: سرانجام، در پایان کار

ـ آخرت: جهان پس از مرگ، جهان پس از رستاخیز، سرای دیگر، آن‌جهان، آن‌سرای، جهان دیگر، سرای دیگر؛ پایان، سرانجام

ـ آداب [جِ اَدَب]: آیین‌ها، روش‌ها، شیوه‌ها؛ رفتارها؛ فرهنگ‌ها، روش‌های پسندیده

ـ آداب‌ورسوم: روش‌های پذیرفته

ـ آداپتاسیون: سازگاری، همسازی

ـ آداش: هم‌نام

ـ آدالتکلد (/ آدالت‌کلد): سرماخوردگی بزرگسالان

ـ آدرس: نشانی

ـ آدرس الکترونیکی: رایانامه

ـ آدم: مردم؛ کس

ـ آدمیّت: مردمی

ـ آدمیرال: دریاسالار

ـ آدولتکلد (/ آدولت‌کلد): سرماخوردگی بزرگسالان

ـ آذان [جِ اُذُن]: گوش‌ها

ـ آرا(ء) [جِ رأی]: رای‌ها، اندیشه‌ها، دیدگاه‌ها

ـ آرتزین: خودبرآ، جهنده، چاه جهنده

ـ آرتیزین: خودبرآ، جهنده، چاه جهنده

ـ آرتیست: هنرمند، هنرپیشه، بازیگر؛ تردست، فریبکار

ـ آرشه: زِه

ـ آرشیو: بایگانی <فرهنگستان نخست>

ـ آرشیویست: بایگان <فرهنگستان نخست>

ـ آرکاییسم: کهن‌گرایی، کهنگری، باستان‌گرایی

ـ آرکاییک: کهن‌گرایانه، کهنگرانه، باستان‌گرایانه، کهن‌وش

ـ آرم: نشانه <فرهنگستان سوم>، نشان

ـ آژان: پاسبان؛ کارگزار، نماینده <فرهنگستان نخست>

ـ آژان پلیس: پاسبان <فرهنگستان نخست>

ـ آژانس: بنگاه، کارگزاری <فرهنگستان نخست>، نمایندگی <فرهنگستان نخست>

ـ آژانس معاملات: کارگزاری <فرهنگستان نخست>

ـ آس: برگ برنده؛ تک، بی‌همتا

ـ آس: (درخت) مورد

ـ آسانسور: بالارو <فرهنگستان نخست>، آسان‌بر، بالابر

ـ آسطرنومیا: اخترشناسی، ستاره‌شناسی

ـ آسیستان: دستیار <فرهنگستان سوم>، وردست

ـ آصار [جِ اِصر]]: بندها

ـ آصال [جِ اصیل]: شبانگاه‌ها، شبانگاهان

ـ آغا: بانو؛ خواجه‌سرای

ـ آغرق: باروبنه

ـ آغروق: باروبنه

ـ آف: بیکاری؛ بیکار

ـ آفات [جِ آفت]: آسیب‌ها، زیان‌ها، گزندها، تباهی‌ها

ـ آفازی: زبان‌پریشی

ـ آفازیا: زبان‌پریشی

ـ آفاق [جِ اُفُق]: کرانه‌ها، کران‌ها؛ کشورها، سرزمین‌ها، (سراسر) جهان؛ جهانیان، (همۀ) مردم جهان

ـ آفت: آسیب، زیان، گزند، تباهی، بیماری، سختی؛ هوشیار، زیرک؛ بسیار زیبا

ـ آفتامات: خودکار

ـ آفتومات: خودکار

ـ آفِل: فروشونده، ناپدیدگردنده

ـ آق: سفید، سپید؛ سفیدپوست

ـ آقا: خواجه، سروَر؛ پدر؛ همسر، شوهر

ـ آقاسی: سر، سرور، مهتر

ـ آقسقال: ریش‌سفید

ـ آقسقل: ریش‌سفید

ـ آکادمی: فرهنگستان <فرهنگستان سوم>؛ هنرکده

ـ آکادمیست: دانشور، فرهیخته

ـ آکادمیسین: فرهنگستانی

ـ آکادمیک: دانشگاهی، دانشی

ـ آکتریس: هنرپیشه <فرهنگستان سوم>، بازیگر <فرهنگستان سوم>، بازیگر زن، زن بازیگر، بانوی هنرپیشه

ـ آکتور: هنرپیشه <فرهنگستان سوم>، بازیگر <فرهنگستان سوم>؛ تردست، فریبکار

ـ آکروبات: بندباز

ـ آکروباسی: بندبازی

ـ آکل: خورنده

ـ آکلاد: ابرو

ـ آکله: خوره؛ خورنده؛ زن گستاخ و پررو

ـ آکنه: رخ‌جوش

ـ آکواریوم: آبزیدان <فرهنگستان سوم>

ـ آکولاد: ابرو

ـ آکومولاتور: انباره

ـ آگراندیسمان: بزرگ‌سازی <فرهنگستان سوم>

ـ آگونیست: هم‌کنش

ـ آل: خاندان، دودمان

ـ آلا(ء) [جِ اِلیٰ، اَلیٰ و اِلْیْ]: دهش‌ها، بخشش‌ها، نیکی‌ها، نیکویی‌ها

ـ آلات [جِ آلت]: ابزارها، افزارها؛ اندام‌ها؛ سازها

ـ آلارم: هشدار <فرهنگستان نخست>، آژیر

ـ آلاف [جِ اَلف]: هزارها، هزاران

ـ آلام [جِ اَلَم]: دردها، رنج‌ها

ـ آلبومن: سفیدۀ تخم‌مرغ

ـ آلبینیسم: زالی <فرهنگستان سوم>

ـ آلْت: [رایانه] دگرساز

ـ آلَت: ابزار، افزار؛ مایه، زین‌وبرگ؛ اندام؛ ساز <فرهنگستان نخست>

ـ آلَت رجولیّت: شرم مرد

ـ آلترناتیو: جایگزین

ـ آلتمغا (/ آل‌تمغا): مُهر سرخ؛ فرمان

ـ آلتون: زر

ـ آلتونتمغا (/ آلتون‌تمغا): مُهر زرّین، مُهر زرنشان

ـ آلتیمتر: فرازیاب <فرهنگستان سوم>

ـ آلگرو: تند و سبک

ـ آلهه [جِ اِلٰه]: خدایان

ـ آلیاژ: همجوش <فرهنگستان نخست>، هم‌بسته

ـ آمال [جِ اَمَل]: امیدها، آرزوها، آرمان‌ها

ـ آمر: فرماینده، فرمانده، فرمان‌دهنده، کارفرما

ـ آمَن: استوارتر

ـ آمِن: بی‌بیم، بی‌ترس، بزینهار (به‌زینهار)

ـ آمولن: نشاسته

ـ آمیرال: دریاسالار

ـ آمین: ایدون باد، چنین باد، برآور، برآورده ساز، بپذیر

ـ آن: دم، هنگام، اندک زمان، زمان (بسیار) کوتاه

ـ آناً: دردم، همان‌دم، به‌یک‌دم، بی‌درنگ

ـ آنابولیسم: فراگشت <فرهنگستان سوم>

ـ آناتومی: تن‌شناسی، پیکرشناسی، پیکرشکافی

ـ آنتروزوئید: گیازامه

ـ آنتن: سرون <فرهنگستان نخست>؛ شرم مرد؛ سخن‌چین

ـ آنتولوژی: گزیده، گلچین

ـ آنتی‌بادی: پادتن <فرهنگستان سوم>

ـ آنتی‌بیوتیک: پادزیست

ـ آنتی‌تز: برابرنهاده، برابرستاده

ـ آنتی‌ژن: پادگن <فرهنگستان سوم>، پادزا

ـ آنتی‌سپتیک: گندزدا <فرهنگستان سوم>، پلشت‌بر <فرهنگستان سوم>

ـ آنتیک: دیرینه؛ باارزش، گران‌بها؛ سخت بد، سخت زشت

ـ آندانت: آهسته و روان

ـ آندو: [رایانه] واگرد

ـ آندوپلاسم: درمیان‌یاخته <فرهنگستان سوم>

ـ آندوتوکسین: درون‌زهرابه <فرهنگستان سوم>

ـ آندودرم: درون‌پوست <فرهنگستان سوم>

ـ آندوسپرم: درون‌دانه <فرهنگستان سوم>؛ خورش <فرهنگستان سوم>

ـ آندوسکوپ: درون‌بین <فرهنگستان سوم>

ـ آندوسکوپی: درون‌بینی <فرهنگستان سوم>

ـ آنرمال: نابهنجار <فرهنگستان سوم>

ـ آنزیم: زی‌مایه <فرهنگستان سوم>

ـ آنژین: گلودرد <فرهنگستان سوم>، درد گلو

ـ آنژین صدری: درد سینه <فرهنگستان سوم>

ـ آنژیوپلاستی: رگ‌بازسازی <فرهنگستان سوم>

ـ آنژیوگرافی: رگ‌نگاری <فرهنگستان سوم>

ـ آنژیولوژی: رگ‌شناسی

ـ آنس: خوگیرتر

ـ آنسامبل: همنوایان <فرهنگستان سوم>؛ همنوایی <فرهنگستان سوم>، گروه‌نوازی

ـ آنسه: زن خوب، زن نیکو، دلارام، دلاویز

ـ آنسیکلوپدی: دانشنامه <فرهنگستان سوم>

ـ آنکال: گوش‌به‌زنگ <فرهنگستان سوم>

ـ آنلاین: دردسترس، دم دست

ـ آنمی: کم‌خونی

ـ آنومالی: ناهنجاری <فرهنگستان سوم>

ـ آنومی: بی‌هنجاری <فرهنگستان سوم>

ـ آنونس: پیش‌پرده <فرهنگستان سوم>

ـ آنیمیسم: جان‌گرایی

ـ آنیه [جِ اِناء]: آوندها، آبدان‌ها

ـ آوانگارد: پیشرو، پیشگام، پیشتاز

ـ آیات [جِ آیت/آیه]: نشانه‌ها، نشان‌ها، نشانی‌ها

ـ آیت: نشانه، نشان، نشانی؛ گفتار، سخن

ـ آیزنه: شوهرخواهر

ـ آیِس: ناامیدشونده، ناامید، نومید

ـ آیفن: آوابر، دربازکن

ـ آیفون: آوابر، دربازکن

ـ آی‌کیو: بهرۀ هوشی

ـ آیودی: ابزار درون‌زهدانی <فرهنگستان سوم>، درون‌زهدانی <فرهنگستان سوم>

ـ آیه: نشانه، نشان

ـ آی‌یودی: ابزار درون‌زهدانی <فرهنگستان سوم>، درون‌زهدانی <فرهنگستان سوم>

سرچشمه‌ها

ـ پرتو، ابوالقاسم، ۱۳۷۷ [۱۳۷۳]، واژه‌یاب: فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه، ۳ج، تهران، اساطیر.

ـ جلالی، تهمورس، ۱۳۵۴، فرهنگ پایه، تهران، ابن سینا.

ـ حسن‌دوست، محمد، ۱۳۹۳، فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی، ۵ج، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

ـ دانشیار، ج. [= جواد]، ۱۳۸۶، فرهنگنامۀ پارسی آریا، اصفهان، فرهنگ مردم.

ـ دهخدا، علی‌اکبر [بنیان‌گذار]، ۱۳۷۷ ، لغت‌نامه، زیر نظر محمد معین و جعفر شهیدی، تهران، دانشگاه تهران و روزنه.

ـ رازی، فریده، ۱۳۸۹ [۱۳۶۶]، فرهنگ واژه‌های فارسی سره برای واژه‌های عربی در فارسی معاصر، چ۷، تهران، نشر مرکز.

ـ صادقی، علی‌اشرف، ۱۳۹۲، فرهنگ جامع زبان فارسی، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

ـ فروزانفر، بدیع‌الزمان، ۱۳۸۶ [۱۳۱۹]، فرهنگ تازی به پارسی، چ۱ ناشر، تهران، اساطیر.

ـ کیانوش، حسن، ۱۳۸۱، واژه‌های برابر فرهنگستان ایران، تهران، سروش.

ـ مشیری، مهشید، ۱۳۷۱، فرهنگ واژه‌های اروپایی در فارسی، تهران، البرز.

ـ معین، محمد، ۱۳۷۵، فرهنگ فارسی، ۶ج، چ۹، تهران، امیرکبیر.

ـ هاجری، ضیاءالدین، ۱۳۸۶، فرهنگ بیست‌هزار، تهران، به‌آفرین.

منوچهر فروزنده فرد

دربارۀ نویسنده و فهرست نوشته‌های دیگر وی در پارسی‌شناسی