پارسی‌شناسی: منوچهر فروزنده فرد

از پارسی‌شناسی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
منوچهر فروزنده فرد

کارنامک (رزومۀ) منوچهر فروزنده فرد

  • متولد ۲۰ آبان ١٣٧١ ـ کرمان
  • پژوهشگر زبان و ادبیات
  • سرویراستار و نویسندۀ پارسی‌شناسی
  • ویراستار فصل‌نامۀ قلم (از شمارۀ ۲۰ به بعد)
  • حوزه‌های تخصصی: گویش‌شناسی و متون گویشی مکتوب، تاریخ زبان فارسی، حافظ‌پژوهی
  • دیگر حوزه‌های موردعلاقه: مرجع‌شناسی و نقد کتاب و مقاله، دستور زبان، ویرایش و درست‌نویسی، بلاغت، شاهنامه‌پژوهی، سعدی‌پژوهی، نسخه‌پژوهی

تحصیلات

  • دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران
  • دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد زبان‌های باستانی ایران از دانشگاه شهید باهنر کرمان
  • دانش‌آموختۀ کارشناسی زبان‌شناسی همگانی از دانشگاه اصفهان
  • دانش‌آموختۀ دیپلم علوم تجربی از آموزش و پرورش ناحیۀ یک کرمان

افتخارات و عضویت‌ها

  • مدال طلای المپیاد ادبی دانش‌آموزی (١٣٨٩)
  • مدال طلای المپیاد دانشجویی زبان و ادبیات فارسی (١٣٩۴)
  • دانشجوی برتر در مقطع کارشناسی ارشد گروه علوم انسانی استان کرمان (١٣٩۶)
  • پژوهشگر برتر دانشجویی در مقطع کارشناسی ارشد گروه علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان (١٣٩٧)
  • مشمول جایزۀ تحصیلی بنیاد ملی نخبگان (سال تحصیلی ١٣٩۴-١٣٩۵)
  • مشمول جایزۀ تحصیلی بنیاد ملی نخبگان (سال‌ تحصیلی ١٣٩۵-١٣٩۶)
  • عضو و دبیر انجمن علمی زبان‌شناسی دانشگاه اصفهان (دو سال عضو و دو سال دبیر، در مجموع چهار سال ١٣٩٠-١٣٩۴)
  • عضو انجمن علمی تحقیق و تصحیح نسخ خطی ایران (از ١٣٩٩)
  • نامزد جشنوارۀ نقد کتاب در گروه زبان و زبان‌شناسی برای مقالۀ «نگاهی انتقادی به ابیات شیرازی قصیدۀ مثلث ناصرالدین خطیب شفعوی» (١٣٩٧)
  • دانش‌آموختۀ برتر (= رتبۀ اول هم‌ورودی‌های) دورۀ کارشناسی (١٣٩٠-١٣٩۴)
  • دانش‌آموختۀ برتر (= رتبۀ اول هم‌ورودی‌های) کارشناسی ارشد (١٣٩۴-١٣٩٧)
  • رتبۀ هفتم آزمون دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی (١٣٩۶)
  • رتبۀ سوم آزمون دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی (١٣٩٧)
  • رتبۀ بیست‌ودوم آزمون دکتری زبان‌شناسی همگانی (١٣٩٨)
  • رتبۀ دهم آزمون دکتری زبان و ادبیات فارسی (١٣٩٩)
  • رتبۀ اول مصاحبۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران، دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه شهید باهنر کرمان (١٣٩٩)
  • رتبۀ ششم آزمون کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان‌های باستانی (١٣٩۴)
  • رتبۀ چهاردهم (هشتم در گرایش اول) آزمون کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی (١٣٩۴)

فعالیت‌های آموزشی

  • استاد مدعو دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان در سال تحصیلی ۱۴۰۲ـ۱۴۰٣ و تدریس درس‌های «گونه‌های زبان فارسی» (گروه زبان‌شناسی)، «تاریخ زبان فارسی» (گروه زبان و ادبیات فارسی)، «تاریخ ادبیات» و «مبانی ادبی» (گروه ایران‌شناسی)
  • تدریس در کلاس‌های آمادگی برای المپیاد ادبی در مدارس و مؤسسات مختلف (از ١٣٨٩ تا کنون)، از جمله ادارۀ کل آموزش و پرورش استان کرمان، مدارس فرهنگ، علامۀ حلی و فرزانگان کرمان، مدارس فرزانگان، سلام و انرژی اتمی تهران، مدرسۀ فرزانگان کرج و مؤسسۀ آیریسک
  • تدریس زبان انگلیسی تخصصی برای دانشجویان کارشناسی زبان‌شناسی دانشگاه اصفهان (از طرف انجمن علمی زبان‌شناسی دانشگاه اصفهان)
  • تدریس زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان در دانشگاه علوم پزشکی کرمان (١٣٩٨)
  • برگزاری کارگاه «عروض» در دانشگاه شهید باهنر کرمان (١٣٩۵)
  • برگزاری کارگاه «حافظ‌پژوهی» در دانشگاه شهید باهنر کرمان (١٣٩۵-١٣٩۶)
  • برگزاری کارگاه «آشنایی با شیرازی قدیم» (با همکاری دکتر محمد مطلبی) در دانشگاه شهید باهنر کرمان (١٣٩٨)
  • برگزاری نشست‌های مجازی «آشنایی با شیرازی قدیم» (۱۳۹۹) {برای اطلاع بیشتر اینجا را ببینید.}
  • برگزاری وبینار «آشنایی با زبان‌های ایرانی» (با همکاری دکتر محمد مطلبی و میلاد بیگدلو) در وبگاه «یادمی» (۱۴۰۱) {برای دسترسی به ویدئو، اسلاید و فایل‌های تکمیلی این وبینار/ وب‌نشست اینجا را ببینید.}
  • برگزاری کارگاه «آشنایی با شیرازی قدیم و آثار بازمانده از آن» (با همکاری دکتر محمد مطلبی) در دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان (۱۴۰۲)
  • برگزاری کارگاه «آشنایی با فرهنگ و ادبیات عامه» (با همکاری دکتر محمد مطلبی) در دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان (۱۴۰۲)

فعالیت‌های فرهنگی دیگر

  • همکاری در برگزاری سمینار «گویش‌شناسی»، دانشگاه شهید باهنر کرمان (١٣٩۶)
  • همکاری در برگزاری نخستین و دومین سمینار ملی «بزرگداشت فردوسی»، دانشگاه شهید باهنر کرمان (١٣٩٧ و ١٣٩٨)
  • همکاری در برگزاری نخستین سمینار ملی «ایران‌شناسی (با محوریت زبان فارسی)»، دانشگاه ولی عصر رفسنجان (١٣٩٧)
  • همکاری با بنیاد نخبگان استان هرمزگان در طرح «دوست علمی» (١٣٩۴)

آشنایی با زبان‌های خارجی

  • انگلیسی (پیشرفته، به گواهی کانون زبان ایران)
  • عربی (متوسط)
  • فرانسوی (مقدماتی)
  • اسپرانتو (مقدماتی)

پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد

  • فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٧، توصیف زبان‌شناختی گویش قدیم شیراز با تکیه بر کتاب‌های ”کان ملاحت“ و ”سه گفتار“ شاه داعی شیرازی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر محمد مطلبی و مشاورۀ دکتر محمود مدبری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، چاپ‌نشده. بارگیری فصل‌های اول و دوم

کتاب‌ها

  1. حسینی سروری، نجمه و منوچهر فروزنده فرد، ١٣٩٧، مفاخر کرمان: راجی کرمانی، کرمان، یادگاران همایون. بارگیری صفحه‌های آغازین
  2. حسینی سروری، نجمه و علی جهانشاهی افشار و منوچهر فروزنده فرد، ١٣٩٨، جشن‌نامۀ دکتر محمود مدبّری، کرمان، دانشگاه شهید باهنر (چاپ الکترونیکی). بارگیری از بوکت

مقاله‌ها و یادداشت‌ها

  1. پورمختار، محسن و منوچهر فروزنده فرد، ١٣٩۶، «”همچو گلبرگ طری بودِ وجود تو لطیف“: پیشنهاد خوانشی نو برای بیتی از حافظ بر پایۀ شواهد گویشی»، شعرپژوهی (بوستان ادب)، دانشگاه شیراز، س٩، ش۴ (پیاپی ٣۴)، ص٣٩-۵۶. بارگیری
  2. جلالی، علی و منوچهر فروزنده فرد، ١٣٩٧، «ملاحظات ویرایش متون کهن با توجه به ”هنرسازه‌“ای بدیعی»، فنون ادبی، دانشگاه اصفهان، س١٠، ش٣ (پیاپی ٢۴)، ص٩٧-١١۴. بارگیری
  3. جهانشاهی افشار، علی و منوچهر فروزنده فرد، ۱۴۰۰، «واژه‌ها و اصطلاحات دام‌پروری در گویش دهستان چهارگنبد کرمان»، زبان‌ها و گویش‌های ایرانی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ش۱۳، ص۱۰۵-۱۱۹. بارگیری
  4. جهانشاهی افشار، علی و منوچهر فروزنده فرد، ۱۴۰۰، «اصطلاحات کشاورزی منطقۀ چهارگنبد سیرجان»، دوفصلنامۀ فرهنگ کرمان، ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان، س۱۸، ش۴۰، ص۳۷-۴۷. بارگیری
  5. جهانشاهی افشار، علی و منوچهر فروزنده فرد، ۱۴۰۰، «نگاهی تازه به واژۀ ”گلگشت“»، آینۀ میراث، مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، س۱۹، ش۲ (پیاپی ۶۹)، ص۱۷۳-۱۹۱ بارگیری.
  6. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩۵، «نگاهی انتقادی به ابیات شیرازی قصیدۀ مثلث ناصرالدین خطیب شفعوی»، گزارش میراث، دورۀ سوم، س١، ش١و٢ (پیاپی ٧۴-٧۵)، ص٧٩-٩١. بارگیری
  7. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩۵، «بررسی تناسب‌های زبانی در نامگذاری دوقلوها (مطالعۀ موردی دوقلوهای کرمانی متولد ١٣٩٢)»، پژوهشگران فرهنگ (کرمان)، س۱۴، ش۳۶، ص۶۵ـ۹۶. بارگیری
  8. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩۶، «ردیابی عناصری از فارسی گفتاری در متون کهن»، سرو رشید: یادنامۀ غلامرضا رشید یاسمی، به کوشش ابراهیم رحیمی زنگنه و سهیل یاری گل‌دره، کرمانشاه، دیباچه، ص۶۶١-۶٧٩. بارگیری متن ویراسته
  9. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٧، «سلسلۀ پریشان (١): کهن‌ترین نسخۀ شناخته‌شدۀ کامل دیوان حافظ»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۵، ص١٠٨-١١٠. بارگیری
  10. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٧، «بیت شیرازی شاه عشق‌بازی»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش٧، ص٢٢-٢٣. بارگیری متن ویراسته | خواندن متن در پارسی‌شناسی
  11. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٧، «سلسلۀ پریشان (٢): ده نکته دربارۀ حافظ»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش٨، ص١-١٠. بارگیری | خواندن متن در پارسی‌شناسی: بخش نخست | بخش دوم | بخش سوم | بخش چهارم | بخش پنجم | بخش ششم | بخش هفتم | بخش هشتم | بخش نهم | بخش دهم
  12. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٨، «پیشینۀ چند تکواژ رایج در فارسی گفتاری»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش٩، ص٢١-٢۵. بارگیری | خواندن متن در پارسی‌شناسی: بخش نخست
  13. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٨، «مرداد یا امرداد؟ (نگاهی تازه به بحثی قدیمی)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش١٠، ص۶-١٣. بارگیری | خواندن متن در پارسی‌شناسی
  14. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٨، «ملاحظاتی دربارۀ غزل شیرازی قطب‌الدین شیرازی»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش١١، ص٣۴-٣٩. بارگیری
  15. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٨، «ولی دُنِند لطیفان که مشکلِن شِرَزی (نکته‌هایی دربارۀ برخی آثار مکتوب به زبان قدیم شیراز)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش١٢، ص۵٢-۶٣. بارگیری
  16. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٩، «دربارۀ سروده‌های شیرازی سعدی»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش١٣، ص٣٣-٣٨. بارگیری
  17. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٩، «کجا بودنی بود و شد کار بود (تأملی در خوانش و معنای بیتی از گشتاسپ‌نامۀ دقیقی)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش١۴، ص١٢-١٨. بارگیری | خواندن متن در پارسی‌شناسی
  18. فروزنده فرد، منوچهر، ١٣٩٩، «سلسلۀ پریشان (٣): چند نکته دربارۀ حافظ»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش١۵، ص۱۴-۲۴. بارگیری
  19. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۰، «چند نکته دربارۀ اشعار شیرازی شمس پُس ناصر»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۱۶، ص۳۷-۴۲. بارگیری | خواندن متن در پارسی‌شناسی: بخش نخست | بخش دوم | بخش سوم
  20. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۰، «معرفی نسخه‌ای از دیوان بسحاق اطعمه و نگاهی به چند بیت شیرازی از او»، پرتو مهر: ارجنامۀ استاد پرتو کرمانشاهی، به اهتمام ابراهیم رحیمی زنگنه و خلیل کهریزی، تهران، سها، ص۳۱۹-۳۴۷. بارگیری متن اصلی | بارگیری متن نهایی پیش از چاپ * توضیح: متأسفانه برخی سهوهای چاپی در این ارجنامۀ ارجمند راه یافته که از جملۀ آنها می‌توان به حذف نقطه‌های پایان جملات و نیز چسبیدن برخی کلمات مستقل به یکدیگر (مثلاً: شیرازی‌های وی ← شیرازی‌هایوی) اشاره کرد. البته خوانندگان گرامی خود به صورت صحیح واژه‌ها و جملات پی خواهند برد، اما محض احتیاط نسخۀ پیش از چاپ مقاله نیز بارگذاری شده‌است.
  21. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۰، «زبان‌پژوهی (۱)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۱۷، ص۵۳-۶۲. بارگیری | خواندن متن در پارسی‌شناسی: بخش نخست | بخش دوم | بخش سوم | بخش چهارم | بخش پنجم | بخش ششم | بخش هفتم | بخش هشتم | بخش نهم | بخش دهم
  22. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۰، «زبان‌پژوهی (۲)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۱۸، ص۲۱-۳۲. بارگیری | خواندن متن در پارسی‌شناسی: بخش نخست | بخش دوم | بخش سوم | بخش چهارم
  23. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۰، «زبان‌پژوهی (۳)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۱۹، ص۱۲۶ـ۱۳۴. بارگیری
  24. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۱، «زبان‌پژوهی (۴)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۲۰، ص۱۰ـ۲۶. بارگیری
  25. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۱، «زبان‌پژوهی (۵)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۲۱، ص۳۱ـ٨۱. بارگیری
  26. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۱، «زبان‌پژوهی (۶)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۲۲، ص۲۰ـ۳۴. بارگیری
  27. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۱، «زبان‌پژوهی (۷)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۲۳، ص٨۱ـ٩۷. بارگیری
  28. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۲، «دربارۀ فهلوی‌های مجموعۀ ۳۴۲۳ پاریس»، راوی روزگاران: مقالاتی درباره و اهدا به زنده‌یاد استاد محمدجواد مشکور، به خواستاری سید سعید میرمحمدصادق، تهران، سنگلج، ص۵۵۷ـ۵۷۲. بارگیری
  29. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۲، «سلسلۀ پریشان (۴)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۲۴، ص۵٨-۶۲. بارگیری
  30. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۲، «سلسلۀ پریشان (۵)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۲۵، ص۱۷-۲۳.
  31. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۲، «زبان‌پژوهی (۸)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۲۵، ص۶۱-۸۰.
  32. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۲، «ملک تعالی و تقدس تو را(دربارهٔ خوانش مصراعی از نظامی)»، آینهٔ پژوهش، س۳۴، ش۳ (پیاپی: ۲۰۱)، ص۳۳۴-۳۳۵.
  33. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۲، «زبان‌پژوهی (٩)»، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۲۶، ص۷-۶۵.
  34. فروزنده فرد، منوچهر، ۱۴۰۲، «دکتر محمود مدبّری و آثار ایشان از نگاه استادان زبان و ادب فارسی»، کانال تلگرامی پارسی‌شناسی، https://t.me/parsishenasi/412.
  35. گرشویچ، ایلیا، ۱۴۰۱، «سیسو در شوش»، ترجمۀ ساره خیرمند پاریزی، ویراستۀ منوچهر فروزنده فرد، فصلنامۀ قلم (کرمانشاه)، ش۲۳، ص۶۰-۶۶. بارگیری

داوری مقاله

داوری مقاله برای مجلات پژوهش‌های نثر و نظم فارسی، تاریخ ادبیات، آینۀ میراث و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای زبان و ادبیات فارسی.

دست‌برگ‌ها

سخنرانی‌ها

  • «نگاهی به ترفندهای بدیعی وابسته به رسم‌الخط در شعر حافظ»، نشست انجمن علمی زبان‌شناسی به مناسبت روز بزرگداشت حافظ، دانشگاه اصفهان، مهرماه ١٣٩۲
  • «نظام آوایی شیرازی قدیم»، سمینار بین‌المللی گویش‌شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، بهمن‌ماه ١٣٩۶
  • «نظامی و زبان مادری او»، سومین همایش سایه‌نشین آفتاب (بزرگداشت نظامی گنجوی)، تالار فرهنگ و هنر کرمان، اسفندماه ۱۴۰۲

دبیری و گردانندگی نشست‌ها

  • «کرمان و زبان‌شناسی (رونمایی کتاب‌های کرمان و زبان‌شناسی و بررسی زبان‌شناختی ساخت بدل نوشتۀ مجید باغینی‌پور)»، دانشگاه شهید باهنر کرمان، اسفندماه ۱۳۹۵
  • «شب دکتر یدالله ثمره»، کتاب‌سرای اردیبهشت کرمان، اسفندماه ۱۳۹۸
  • «داستان من و شاهنامه (گفت‌وگو با دکتر محمود مدبّری به مناسبت روز بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی)»، کانال تلگرامی پارسی‌شناسی، اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ (با همکاری دکتر خلیل کهریزی)
  • «گفت‌وگو با استاد مصطفی جیحونی به مناسبت روز فردوسی و پاسداشت زبان فارسی»، کانال تلگرامی پارسی‌شناسی، اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ (با همکاری دکتر خلیل کهریزی)
  • «چرا نسخه‌های شاهنامه؟ (گفت‌وگو با دکتر علی شاپوران به مناسبت روز بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی)»، کانال تلگرامی پارسی‌شناسی، اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰ (با همکاری دکتر خلیل کهریزی)
  • «فردوسی راوی و فردوسی شاعر (گفت‌وگو با دکتر ابوالفضل خطیبی)»، کانال تلگرامی پارسی‌شناسی، خردادماه ۱۴۰۰ (با همکاری دکتر خلیل کهریزی)
  • «بزرگداشت زنده‌یاد دکتر یدالله ثمره»، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان کرمان، اسفندماه ۱۴۰۰
  • «یادبود زنده‌نام دکتر ابوالفضل خطیبی»، کتاب‌سرای اردیبهشت کرمان، بهمن‌ماه ۱۴۰۱

مصاحبه‌ها

  • «به "حافظ به روایت شاملو" نمی‌توان اعتماد کرد/ کسی از کیارستمی توقع تصحیح حافظ ندارد»، گفت‌وگو با خبر آنلاین به مناسبت روز بزرگداشت حافظ، ۲۰ مهر ۱۴۰۰. {این گفت‌وگو را اینجا بخوانید.}
  • «[حافظ‌پژوهی‌های استاد سلیم نیساری]»، گفت‌وگو با برنامۀ «ققنوس» (رادیو فرهنگ) به مناسبت سالروز درگذشت دکتر سلیم نیساری، ۲۱ آذر ۱۴۰۰. {این گفت‌وگو را اینجا بشنوید (دقیقۀ ۱۷ به بعد).}

خوانش شعر/متن

رسانه‌های مرتبط

کارنامک و مقاله‌ها در وبگاه‌های دیگر

{توضیح: آنچه در صفحۀ شخصی نگارنده در پارسی‌شناسی (یعنی صفحۀ حاضر) ثبت شده کامل‌ترین کارنامک است. فهرست وبگاه‌های دیگر تنها محض احتیاط در اینجا ثبت می‌شود.}

راه‌های ارتباطی

  • رایانشانی ۱ (یاهو): manouchehr_forouzandeh@yahoo.com
  • رایانشانی ٢ (جیمیل): manouchehr.bavandak@gmail.com
  • رایانشانی ۳ (دانشگاه تهران): m.forouzandeh@ut.ac.ir
  • شناسۀ تلگرامی: @manouchehr_forouzandeh

نوشته‌ها در پارسی‌شناسی

مدخل‌ها
  1. آغازه
  2. آمیزه
  3. آواشناسی و واج‌شناسی: منابع فارسی
  4. ادغام
  5. اساس اشتقاق فارسی
  6. الف استمرار
  7. الف اشباع
  8. الف اصلی
  9. الف اطلاق
  10. الف انتها
  11. الف تأسیس
  12. الف زاید
  13. انگلیسی: خاستگاه واژه‌ها (ترجمه)
  14. پژوهشی در صوت‌شناسی فارسی جدید: آهنگ و ویژگی‌های وابسته
  15. تکوین زبان فارسی
  16. توحیدی، جلیل
  17. حافظ: اشعار منسوب و مشکوک
  18. حرف‌نویسی
  19. خطیب شفعوی، ناصرالدین
  20. خوارزمی: منابع فارسی
  21. داستان واژه‌ها: کاوشی در دویست‌وسی واژه و اصطلاح
  22. دیونوسیوس تراکیایی
  23. ذیل فرهنگ‌های فارسی
  24. ذیلی بر برهان قاطع یا فرهنگ لغات بازیافته
  25. رند: واژه‌شناسی
  26. ریشه‌شناسی (اتیمولوژی)
  27. ریشه‌شناسی و اشتقاق در زبان فارسی
  28. ریشه‌های هندواروپایی زبان فارسی
  29. زبان
  30. صادقی، علی‌اشرف
  31. صامت: صامت‌های فارسی
  32. فارسی: فرهنگ‌های یک‌زبانه
  33. فارسی: منابع ریشه‌شناسی
  34. فارسی کرمانی: واژه‌نامه
  35. فارسی میانه: فرهنگ‌ها و واژه‌نامه‌ها
  36. فارسیات (ترجمه)
  37. فرهنگ تطبیقی ـ موضوعی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی نو
  38. فرهنگ جامع زبان فارسی
  39. فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی
  40. فرهنگ زانسو
  41. فرهنگ قافیه
  42. فرهنگ واژگان گویش‌های ایران
  43. فرهنگ واژه‌ها و اصطلاحات نظامی در متون حماسی منظوم
  44. فن دستور
  45. گویش‌شناسی: منابع فارسی
  46. ماده‌های فعل‌های فارسی دری
  47. مارتینه، آندره
  48. مبانی زبان‌شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی
  49. مسائل تاریخی زبان فارسی (مجموعۀ مقالات)
  50. مصوت: مصوت‌های فارسی
  51. نشانه: فهرست نشانه‌ها
  52. نگاهی به گویش‌نامه‌های ایرانی (مجموعه‌ای از نقدها و بررسی‌ها)
  53. نمایۀ ریشه‌شناختی فارسی
  54. واژه‌نامۀ شصت‌وهفت گویش ایرانی
  55. واژه‌نامۀ موضوعی زبان‌های باستانی ایران
  56. واو مجهول
  57. واو معروف
  58. یای مجهول
  59. یای معروف
  60. یک‌سویگی
یادداشت‌ها
  1. آبان/ ابان
  2. آقا/ آغا
  3. «اَ» (گونۀ «از»)
  4. از یا کز؟
  5. بزد رقیب تو روزی به سینه‌ام پی تیر
  6. بیت شیرازی شاه عشق‌بازی
  7. بی‌گوشی‌هراسی
  8. پارسی‌شناسی یک‌ساله شد
  9. پایگاه دادگان
  10. پوش
  11. چشمۀ نوش و لعل شیرین
  12. چند گرایش در خط فارسی امروز (۱)
  13. چیش‌پیش یا چشپش؟
  14. حافظ و مولوی سدۀ سیزدهم
  15. خشایارشا
  16. دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها
  17. دربارۀ جستار «فارسی در پاکستان»
  18. درد هجری کشیده‌ام که مپرس...
  19. درگذشت
  20. رایانه
  21. رقم خیر قبول
  22. زهر چشم (گرفتن)
  23. سماع یا سرود؟
  24. صلاحکار
  25. صهیب و راهزنان
  26. ضرورت و اهمیت تدوین «نمایۀ ریشه‌شناختی فارسی»
  27. طغرالجرد یا طغرلجرد؟
  28. طلا و تریاک (دربارۀ واژۀ «تل/ طل» در فارسی کرمانی)
  29. عاشوری
  30. غزلی از شمس پس ناصر
  31. قوده
  32. کجا بودنی بود و شد کار بود (تأملی در خوانش و معنای بیتی از گشتاسپ‌نامۀ دقیقی)
  33. گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)
  34. گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)
  35. گشاد
  36. «گشاده‌زبان» یا «گشاده زبان»؟ (دربارۀ فاصله‌گذاری واژه‌ها در شاهنامه)
  37. ماکان، مکن یا مکان؟
  38. مرداد یا امرداد؟
  39. مسائل زبانی مربوط به کرونا (١)
  40. مسائل زبانی مربوط به کرونا (٢)
  41. مشت‌ومال
  42. منت منه
  43. نوستالژی
  44. واژیدن/ واتیدن: یادآوری قاعدۀ مصدرسازی در زبان فارسی
  45. هکسره در نسخ حافظ
  46. یک معنای دیگر واژۀ «سلام»
  47. ینگ