پارسیشناسی: واژهنامۀ سره (همگانی): تفاوت بین نسخهها
جز |
جز (←آ) |
||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
===آ=== | ===آ=== | ||
− | + | ـ آبا(ء): پدران؛ نیاکان؛ بزرگان، برگزیدگان | |
− | + | ||
− | + | ـ آبا(ء)واجداد: پدران و نیاکان | |
− | + | ||
− | + | ـ آباء سبعه: هفت پدر، هفت پدران | |
− | + | ||
− | + | ـ آباء علوی: پدران فرازی، پدران آسمانی | |
− | + | ||
− | + | ـ آباجی: خواهر | |
− | + | ||
− | + | ـ آبجی: خواهر | |
− | + | ||
− | + | ـ آبسه: آبپاش <فارسی کرمانی> | |
− | + | ||
− | + | ـ آپارتاید: جدانژادی <فرهنگستان> | |
− | + | ||
− | + | ـ آپارتمان: کاشانه <فرهنگستان> | |
− | + | ||
− | + | ـ آپاندیس: آویزه <فرهنگستان نخست، فرهنگستان> | |
− | + | ||
− | + | ـ آپاندیسیت: آویزآماس <فرهنگستان> | |
− | + | ||
− | + | ـ آپتودیت: روزآمد، بهروز | |
− | + | ||
− | + | ـ آپدیت: روزآمد <فرهنگستان>، بهروز؛ بهروزرسانی | |
− | + | ||
− | + | ـ آپلود: بارگذاری | |
− | + | ||
− | + | ـ آتل: تختۀ شکستهبندی | |
− | + | ||
− | + | ـ آتلیه: کارگاه <فرهنگستان>، کارگاه هنری، | |
− | + | ||
− | + | ـ آتو: برگ برنده؛ دستاویز، بهانه | |
− | + | ||
− | + | ـ آتی: (زمان) آینده؛ پس از این | |
− | + | ||
− | + | ـ آتیه: (زمان) آینده؛ پس از این | |
− | + | ||
− | + | ـ آتئیست: بیخدا | |
− | + | ||
− | + | ـ آتئیسم: بیخدایی | |
− | + | ||
− | |||
− | |||
ـ آثار: نشانهها، نشانها، یادگارها، یادبودها، یادمانها؛ پیامدها | ـ آثار: نشانهها، نشانها، یادگارها، یادبودها، یادمانها؛ پیامدها | ||
نسخهٔ ۱۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۳۵
آ
ـ آبا(ء): پدران؛ نیاکان؛ بزرگان، برگزیدگان
ـ آبا(ء)واجداد: پدران و نیاکان
ـ آباء سبعه: هفت پدر، هفت پدران
ـ آباء علوی: پدران فرازی، پدران آسمانی
ـ آباجی: خواهر
ـ آبجی: خواهر
ـ آبسه: آبپاش <فارسی کرمانی>
ـ آپارتاید: جدانژادی <فرهنگستان>
ـ آپارتمان: کاشانه <فرهنگستان>
ـ آپاندیس: آویزه <فرهنگستان نخست، فرهنگستان>
ـ آپاندیسیت: آویزآماس <فرهنگستان>
ـ آپتودیت: روزآمد، بهروز
ـ آپدیت: روزآمد <فرهنگستان>، بهروز؛ بهروزرسانی
ـ آپلود: بارگذاری
ـ آتل: تختۀ شکستهبندی
ـ آتلیه: کارگاه <فرهنگستان>، کارگاه هنری،
ـ آتو: برگ برنده؛ دستاویز، بهانه
ـ آتی: (زمان) آینده؛ پس از این
ـ آتیه: (زمان) آینده؛ پس از این
ـ آتئیست: بیخدا
ـ آتئیسم: بیخدایی
ـ آثار: نشانهها، نشانها، یادگارها، یادبودها، یادمانها؛ پیامدها
ـ آثام: گناهان، گناهها، بزهها
ـ آجام: بیشهها
ـ آجرک الله: خدایت پاداش دهاد
ـ آجل: دیر، دیررس
ـ آحاد: یکان <فرهنگستان نخست>؛ تکتک، یکایک؛ همه
ـ آخر: پایان؛ انجام، فرجام، سرانجام؛ دستکم
ـ آخرالامر: سرانجام، در پایان کار
ـ آخرت: جهان پس از مرگ، سرای دیگر، آنجهان، آنسرای
ـ آداب: آیینها، روشها، شیوهها؛ رفتارها؛ فرهنگها
ـ آداپتاسیون: سازگاری، همسازی
ـ آدالت کلد: سرماخوردگی بزرگسالان
ـ آدرس: نشانی
ـ آدرس الکترونیکی: رایانامه
ـ آدم: مردم؛ کس
ـ آدمیّت: مردمی
ـ آدولت کلد: سرماخوردگی بزرگسالان
ـ آذان: گوشها
ـ آراء: رایها، اندیشهها، دیدگاهها
ـ آرتزین: خودبرآ، جهنده
ـ آرتیزین: خودبرآ، جهنده
ـ آرتیست: هنرمند، هنرپیشه، بازیگر
ـ آرشیو: بایگانی <فرهنگستان نخست>
ـ آرشیویست: بایگان <فرهنگستان نخست>
ـ آرکاییسم: کهنگرایی، کهنگری، باستانگرایی
ـ آرکاییک: کهنگرایانه، کهنگرانه، باستانگرایانه، کهنوش
ـ آرم: نشانه <فرهنگستان>، نشان
ـ آژان: پاسبان؛ کارگزار، نماینده <فرهنگستان نخست>
ـ آژان پلیس: پاسبان <فرهنگستان نخست>
ـ آژانس: بنگاه، کارگزاری <فرهنگستان نخست>، نمایندگی <فرهنگستان نخست>
ـ آژانس معاملات: کارگزاری <فرهنگستان نخست>
ـ آس: تک
ـ آس: (درخت) مورد
ـ آسانسور: بالارو <فرهنگستان نخست>، آسانبر، بالابر
ـ آسیستان: دستیار <فرهنگستان>، وردست
ـ آغا: بانو؛ خواجهسرای
ـ آف: بیکاری؛ بیکار
ـ آفات: آسیبها، زیانها، گزندها
ـ آفازی: زبانپریشی
ـ آفازیا: زبانپریشی
ـ آفاق: کرانهها، کرانها؛ کشورها، (سراسر) جهان
ـ آفت: آسیب، زیان، گزند
ـ آقا: خواجه، سروَر؛ پدر؛ همسر، شوهر
ـ آقسقال: ریشسفید
ـ آکادمی: فرهنگستان <فرهنگستان>
ـ آکادمیست: دانشور، فرهیخته
ـ آکادمیسین: فرهنگستانی
ـ آکادمیک: دانشگاهی، دانشی
ـ آکتریس: هنرپیشه <فرهنگستان>، بازیگر <فرهنگستان>
ـ آکتور: هنرپیشه <فرهنگستان>، بازیگر <فرهنگستان>
ـ آکروبات: بندباز
ـ آکروباسی: بندبازی
ـ آکل: خورنده
ـ آکلاد: ابرو
ـ آکله: خوره
ـ آکواریوم: آبزیدان <فرهنگستان>
ـ آکولاد: ابرو
ـ آگراندیسمان: بزرگسازی <فرهنگستان>
ـ آل: خاندان، دودمان
ـ آلات: ابزارها، افزارها؛ اندامها؛ سازها
ـ آلارم: هشدار <فرهنگستان نخست>
ـ آلام: دردها، رنجها
ـ آلاء: دهشها، بخششها
ـ آلبینیسم: زالی <فرهنگستان>
ـ آلت: ابزار، افزار؛ اندام؛ ساز <فرهنگستان نخست>
ـ آلترناتیو: جایگزین
ـ آلتیمتر: فرازیاب <فرهنگستان>
ـ آلیاژ: همجوش <فرهنگستان نخست>
ـ آمال: امیدها، آرزوها، آرمانها
ـ آمر: فرماینده، فرمانده
ـ آمن: بیبیم، بیترس
ـ آمین: ایدون باد، چنین باد
ـ آن: دم
ـ آناً: دردم، بیدرنگ
ـ آنابولیسم: فراگشت <فرهنگستان>
ـ آناتومی: تنشناسی، پیکرشناسی، پیکرشکافی
ـ آنتن: سرون <فرهنگستان نخست>
ـ آنتولوژی: گزیده، گلچین
ـ آنتیبادی: پادتن <فرهنگستان>
ـ آنتیبیوتیک: پادزیست
ـ آنتیژن: پادگن <فرهنگستان>
ـ آنتیسپتیک: گندزدا <فرهنگستان>، پلشتبر <فرهنگستان>
ـ آندوپلاسم: درمیانیاخته <فرهنگستان>
ـ آندوتوکسین: درونزهرابه <فرهنگستان>
ـ آندودرم: درونپوست <فرهنگستان>
ـ آندوسپرم: دروندانه <فرهنگستان>؛ خورش <فرهنگستان>
ـ آندوسکوپ: درونبین <فرهنگستان>
ـ آندوسکوپی: درونبینی <فرهنگستان>
ـ آنرمال: نابهنجار <فرهنگستان>
ـ آنزیم: زیمایه <فرهنگستان>
ـ آنژین: گلودرد <فرهنگستان>
ـ آنژین صدری: درد سینه <فرهنگستان>
ـ آنژیوپلاستی: رگبازسازی <فرهنگستان>
ـ آنژیوگرافی: رگنگاری <فرهنگستان>
ـ آنژیولوژی: رگشناسی
ـ آنس: خوگیرتر
ـ آنسامبل: همنوایان <فرهنگستان>؛ همنوایی <فرهنگستان>، گروهنوازی
ـ آنسیکلوپدی: دانشنامه <فرهنگستان>
ـ آنکال: گوشبهزنگ <فرهنگستان>
ـ آنمی: کمخونی
ـ آنومالی: ناهنجاری <فرهنگستان>
ـ آنومی: بیهنجاری <فرهنگستان>
ـ آنونس: پیشپرده <فرهنگستان>
ـ آنیمیسم: جانگرایی
ـ آنیه: آوندها
ـ آوانگارد: پیشرو، پیشگام
ـ آیات: نشانهها، نشانها، نشانیها
ـ آیت: نشانه، نشان، نشانی
ـ آیفن: آوابر، دربازکن
ـ آیفون: آوابر، دربازکن
ـ آیکیو: بهرۀ هوشی
ـ آیودی: ابزار درونزهدانی <فرهنگستان>، درونزهدانی <فرهنگستان>
ـ آیه: نشانه، نشان
ـ آییودی: ابزار درونزهدانی <فرهنگستان>، درونزهدانی <فرهنگستان>
سرچشمهها
ـ پرتو، ابوالقاسم، ۱۳۷۷ [۱۳۷۳]، واژهیاب: فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه، ۳ج، تهران، اساطیر.
ـ جلالی، تهمورس، ۱۳۵۴، فرهنگ پایه، تهران، ابن سینا.
ـ دانشیار، ج. [= جواد]، ۱۳۸۶، فرهنگنامۀ پارسی آریا، اصفهان، فرهنگ مردم.
ـ رازی، فریده، ۱۳۸۹ [۱۳۶۶]، فرهنگ واژههای فارسی سره برای واژههای عربی در فارسی معاصر، چ۷، تهران، نشر مرکز.
ـ صادقی، علیاشرف، ۱۳۹۲، فرهنگ جامع زبان فارسی، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
ـ فروزانفر، بدیعالزمان، ۱۳۸۶ [۱۳۱۹]، فرهنگ تازی به پارسی، چ۱ ناشر، تهران، اساطیر.
ـ کیانوش، حسن، ۱۳۸۱، واژههای برابر فرهنگستان ایران، تهران، سروش.
ـ مشیری، مهشید، ۱۳۷۱، فرهنگ واژههای اروپایی در فارسی، تهران، البرز.
ـ هاجری، ضیاءالدین، ۱۳۸۶، فرهنگ بیستهزار، تهران، بهآفرین.
منوچهر فروزنده فرد