فارسی شهرضایی
ویژگیهای آوایی
۱. از مهمترین تفاوتهای آوایی گویش شهرضایی که در تناظر با گونۀ محاورهای یا رسمی قرار میگیرد، وجود دو همخوان حلقی [ħ] (سایشی، حلقی و بیواک) و [ʕ] (سایشی، حلقی، واکدار) است که در واژههای عربی دارای این دو همخوان بهصورت حلقی ادا میشود درحالیکه در گونۀ رسمی یا محاورهای در تمامی واژهها به یک صورت (یعنی بهصورت [h]) ادا میشود. به نظر میرسد که در گویش شهرضایی این دو همخوان بهعنوان دو واج مجزا و نه واجگونههای دو همخوان [h] و [ʔ] به شمار میروند زیرا سبب ایجاد تمایز معنایی میگردند. شایان ذکر است که حتی گاهی بر اثر تعمیم افراطی [ħ] و [ʕ] در جایگاه نادرست به جای [h] و [ʔ] به کار میرود.
در واژههای وامگرفته از عربی در صورتی که واکۀ [e] در مجاورت همخوانهای [h] و [ʔ] قرار گیرد، به واکۀ [a] تبدیل میشود.
- جمعه: گونۀ محاورهای: dʒomʔe / گویش شهرضایی: dʒomʕa
- ضایع: گونۀ محاورهای: zɑjeʔ / گویش شهرضایی: zɑjaʕ
- قانع: گونۀ محاورهای: qɑneʔ / گویش شهرضایی: qɑnaʕ
- فاتحه: گونۀ محاورهای: fɑtehe / گویش شهرضایی: fɑtħa
- صاحب: گونۀ محاورهای: sɑheb / گویش شهرضایی: saħab
عاطفه جعفری