توحیدی، جلیل
جلیل توحیدی jalil=e to:hid-i [اسم خاص] {عربی (جلیل، توحید) - فارسی} (به انگلیسی: Jalil Towhidi)
زبان‌شناس ایرانی (اردیبهشت ١٣١٩، اقلید فارس - آذر ١٣٥٣، تهران (نک. ویکی‌پدیای فارسی)). توحیدی تحصیلات ابتدایی، متوسطه و دانشگاهی را در شیراز و دورۀ فوق لیسانس را در تهران گذراند و سپس، طبق قانون اعزام دانشجویان رتبۀ اول به خارج از کشور، جهت ادامۀ تحصیل به انگلستان عزیمت نمود. پس از اتمام تحصیل و اخذ مدرک دکتری زبان‌شناسی از دانشگاه لندن برای ادامۀ مطالعات در تعلیم و تربیت مدتی در مراکز علمی و تحقیقاتی آلمان به تدریس و تحقیق اشتغال داشت (همان‌جا).
وی سپس به پیشنهاد فرهنگستان زبان ایران برای استخدام در این نهاد به ایران مراجعت نمود، اما شخصاً ترجیح می‌داد در دانشگاه شیراز خدمت کند و چون لطف‌الله یارمحمدی، رئیس وقت بخش زبان‌های خارجی در دانشگاه شیراز، با استخدام او موافقت کرد، به آلمان رفت تا با همسر آلمانی و اسباب‌واثاثیه‌اش به ایران بازگردد. اما هنگام بازگشت از آلمان در چهاردهم آذر ١٣٥٣ در حادثۀ ریزش سقف فرودگاه مهرآباد تهران دچار شکستگی پا شد و در بیمارستان بستری گردید و حدود یک هفته بعد به دلیل ایجاد لخته در خون درگذشت (یارمحمدی، ١٣٨٩). علی‌محمد حق‌شناس کتاب آواشناسی (فونتیک) خود را به او تقدیم کرده‌است (نک. حق‌شناس، ١٣٥٦).
آثار
Towhidi, Jalil (1973). Studies in the Phonetics and Phonology of Modern Persian: Intonation and Related Features. Ph.D. Dissertation. University of London
Towhidi, Jalil (1974). Studies in the Phonetics and Phonology of Modern Persian: Intonation and Related Features (= Forum Phoneticum 2). Hamburg: Helmut Buske Verlag
- توحیدی، جلیل (١٣٨٩). پژوهشی در صوت‌شناسی فارسی جدید: آهنگ و ویژگی‌های وابسته. ترجمۀ لطف‌الله یارمحمدی و محمدرضا پرهیزگار. تهران: سمت.
اشعار
نمونه‌ای از شعرهای جلیل توحیدی در ویکی‌پدیای فارسی آمده‌است:
ای مه گواه باش که امشب به خوابگاه
در دیده‌ام زهجر رخش جای خواب نیست
از بس به یاد طرۀ او رفت خون ز دل
دیگر به خانۀ دل من صبر و تاب نیست
مستم ولی محرک من عشق پاک اوست
مستی من ز نشئۀ جام شراب نیست
بازآ که به ز خانۀ وصل من و تو هیچ
بستان و کوی و جوی و ایاب و ذهاب نیست
- منابع
- انجمن زبان‌شناسی ایران (کانال تلگرامی). اینجا را ببینید.
- حق‌شناس، علی‌محمد (١٣٥٦). آواشناسی (فونتیک). تهران: آگاه.
- ویکی‌پدیای فارسی. «جلیل توحیدی». اینجا را ببینید.
- یارمحمدی، لطف‌الله (١٣٨٩). «سخنی پیش از پیشگفتار». پژوهشی در صوت‌شناسی فارسی جدید: آهنگ و ویژگی‌های وابسته. نوشتۀ جلیل توحیدی. ترجمۀ لطف‌الله یارمحمدی و محمدرضا پرهیزگار. تهران: سمت. ص١-٣.
این صفحه تکمیل خواهد شد.
منوچهر فروزنده فرد
