تکوین زبان فارسی
تکوین زبان فارسی takvin=e zabân=e fârs-i [اسم خاص] {عربی (تکوین) - فارسی}
کتابی از علی‌اشرف صادقی. این کتاب «بحثی است کوتاه دربارۀ دوره یا دوره‌هایی که فارسی هنوز زبان گفتار بوده و نیز متضمن جست‌وجویی است دربارۀ منشأ زبان فارسی و ارتباط آن با پهلوی و سایر زبان‌ها و لهجه‌های ایرانی میانه و نو. از آنجا که از این دوره نوشتۀ قابل‌توجهی از زبان فارسی در دست نیست، مواد اصلی کار نگارنده اساساً عبارت‌های فارسی کوتاهی بوده‌است که مؤلفان عرب‌زبان در کتاب‌های خود نقل کرده‌اند. نگارنده این عبارت‌ها را تا سرحد امکان گردآوری کرده و دربارۀ آنها به بحث پرداخته و به کمک آنها و اسناد دیگر دربارۀ قدیم‌ترین مرحلۀ زبان فارسی و منشأ آن نتیجه‌گیری کرده‌است. [...] عبارت‌های فارسی‌ای که به آنها استناد شده همه مربوط به قبل از پیدایش متون نثر فارسی است، جز چند عبارت که با وجود متأخر بودن آنها، به دلیل تعلق آنها به مناطقی غیر از مناطق رواج فارسی دری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند» (صادقی، ۱۳۵۷: پنج).
تفضلی (١٣٥٨؛ بازچاپ: ١٣٩٨) در نقدی که بر این کتاب نوشته معتقد است «بر روی هم این کتاب جزو نادر کتاب‌ها و مقالاتی است که به فارسی منتشر می‌شود و دارای روش علمی درست است. اغلب نتیجه‌گیری‌های مؤلف صحیح است و کتاب پر از نکات مهم دربارۀ زبان فارسی است».
- دریافت رایگان این کتاب با رعایت حق نشر از اینجاامکان‌پذیر است.
- منابع
- تفضلی، احمد (١٣٥٨). «"تکوین زبان فارسی"». آینده، س٥، ش٧-٩، ص٥٨٤-٥٩٤. خواندن متن مقاله به‌صورت برخط
- تفضلی، احمد (١٣٩٨). «"تکوین زبان فارسی"». مقالات احمد تفضلی. گردآوردۀ ژاله آموزگار. تهران: توس. ص٤١٨-٤٢٩. خواندن متن مقاله به‌صورت برخط
- صادقی، علی‌اشرف [۱۳۵۷]. تکوین زبان فارسی. تهران: دانشگاه آزاد ایران.
منوچهر فروزنده فرد
