حافظ: اشعار منسوب و مشکوک

  این صفحه ناقص و ناویراسته است. لطفاً تا تکمیل آن شکیبا باشید.

در این صفحه فهرستی از اشعار مشکوک و منسوب حافظ عرضه خواهد شد.

غزل‌ها

1. ما برفتیم تو دانی و دل غم‌خور ما: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده و اشاره کرده که «مرحوم پژمان این غزل را از نزاری قهستانی دانسته‌است».
2. تا جمالت عاشقان را زد به وصل خود صلا: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
3. ز باغ لطف تو جوید ریاض رضوان آب: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده و می‌نویسد: «این غزل از سلمان ساوجی است و در نسخه‌های خطی متعدد و دیوان چاپی او مندرج است».
4. صبح دولت می‌دمد کو جام همچون آفتاب: سایه این غزل را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
5. روزه یکسو شد و عید آمد و دل‌ها برخاست: سایه این غزل را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
6. میر من خوش میروی کاندر سر و پا میرمت: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
7. برو ای زاهد و دعوت مکنم سوی بهشت: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
8. خواب آن نرگس فتان تو بی چیزی نیست: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
9. اگر به لطف بخوانی مزید الطاف است: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
10. غمش تا در دلم مأوا گرفتست: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
11. درد ما را نیست درمان الغیاث: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و پژمان نیز آن را از غزل‌های کم‌ارزش حافظ دانسته‌است.
12. تویی که بر سر خوبان کشوری چون تاج: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است. پژمان نیز آن را از غزل‌های کم‌ارزش حافظ دانسته‌است.
13. اگر به مذهب تو خون عاشق است مباح: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است. پژمان نیز آن را از غزل‌های کم‌ارزش حافظ دانسته‌است.
14. دل من در هوای روی فرخ: پژمان این غزل را از غزل‌های کم‌ارزش حافظ دانسته و می‌نویسد: «به نظر می‌رسد که این غزل ... از بهاءالدین زنگانی باشد».
15. کارم ز جور چرخ به سامان نمی‌رسد: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
16. در هر هوا که جز برق اندر طلب نباشد: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
17. گل بی رخ یار خوش نباشد: پژمان این غزل را از غزل‌های کم‌ارزش حافظ دانسته‌است.
18. هوس باد بهارم به سر صحرا برد: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
19. آن را که جام بادۀ صهباش می‌دهند: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
20. بعد ازین دست من و دامن آن سرو بلند: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
21. گفتم که خطا کردی و تدبیر نه این بود: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و می‌افزاید: «در دیوان سلمان ساوجی هست و به احتمال قوی از اوست».
22. هرگزم نقش تو از لوح دل و جان نرود: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و می‌نویسد: «در دو نسخۀ خطی معتبر از دیوان ناصر بخاری ثبت است و به احتمال قوی از اوست».
23. عشقت نه سرسری ست که از سر بدر شود: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
24. جهان بر ابروی عید از هلال وسمه کشید: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
25. ساقیا مایۀ شباب بیار: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و می‌افزاید: «مرحوم پژمان نوشته‌است که از بهاءالدین زنگانی است».
26. دلا چندم بریزی خون ز دیده شرم دار آخر: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
27. صبا به مقدم گل راح روح بخشد باز: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
28. درآ که در دل خسته توان درآید باز: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است. پژمان نیز آن را از غزل‌های کم‌ارزش حافظ دانسته‌است.
29. ببرد از من قرار و طاقت و هوش: پژمان این غزل را از غزل‌های کم‌ارزش حافظ دانسته‌است.
30. نیست کس را ز کمند سر زلف تو خلاص: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
31. گرد عذار یار من تا بنوشت حسن خط: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
32. ز چشم بد رخ خوب تو را خدا حافظ: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
33. سحر به بوی گلستان دمی شدم در باغ: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است. پژمان نیز آن را از غزل‌های کم‌ارزش حافظ دانسته‌است.
34. رهروان را عشق بس باشد دلیل: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
35. ای رخت چون خلد و لعلت سلسبیل: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
36. روز عید است و من امروز در آن تدبیرم: سایه این غزل را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
37. مرغ دلم طایری ست قدسی عرش‌آشیان: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
38. بهار و گل طرب‌انگیز گشت و توبه‌شکن: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و سایه نیز آن را جزو «غزل‌های مشکوک» آورده‌است.
39. عید است و موسم گل ساقی بیار باده: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
40. ای از فروغ رویت روشن چراغ دیده: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
41. ای ز شرم عارضت گل غرق خوی: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
42. نور خدا نمایدت آینۀ مجردی: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌ و افزوده است: «در نظر ما این ابیات در لفظ و معنی شباهتی به آثار حافظ ندارد».
43. بیار باده و بازم رهان ز رنجوری: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.
44. به فراغ دل زمانی نظری به ماهرویی: خانلری این غزل را در بخش ملحقات ضبط کرده‌است.

منوچهر فروزنده فرد

دربارۀ نویسنده و فهرست نوشته‌های دیگر وی در پارسی‌شناسی