نشانه: فهرست نشانه‌ها: تفاوت بین نسخه‌ها

از پارسی‌شناسی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
جز
 
(۷۵ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۲: سطر ۲:
 
{|
 
{|
 
|-
 
|-
! نشانه !! نام(ها)
+
! نشانه در فارسی !! نام(های) فارسی!! نام(های) انگلیسی !! نشانه در انگلیسی
 
|-
 
|-
|.||[[نقطه]] ([[نشانۀ نقطه]][[نشانۀ ایست]]
+
|'''.'''||[[نقطه]]<sup>(ف)</sup> (نشانۀ نقطه)، نشانۀ ایست، ایست‌نما|| full-stop, period || .
 
|-
 
|-
|،||[[ویرگول]] ([[نشانۀ ویرگول]][[نشانۀ درنگ]]، [[درنگ‌نما]]، [[کاما]]، [[بند]]
+
|'''،'''||[[ویرگول]]<sup>(ف)</sup> (نشانۀ ویرگول)، نشانۀ درنگ، درنگ‌نما، کاما، بند|| comma || ,
 
|-
 
|-
|؛||[[نقطه‌ویرگول]] ([[نشانۀ نقطه‌ویرگول]][[پوئن ـ ویرگول]] (اصطلاح چاپخانه‌ای)، [[بندنقطه]]
+
|'''؛'''||[[نقطه‌ویرگول]]<sup>(ف)</sup> (نشانۀ نقطه‌ویرگول)، جدایی‌نما، بندنقطه، ویرگول با نقطه، پوئن ـ ویرگول [اصطلاح چاپخانه‌ای]|| semi-colon || ;
 
|-
 
|-
|:||[[دونقطه]] ([[نشانۀ دونقطه]])، [[دوپوئن]] (اصطلاح چاپخانه‌ای)
+
|''':'''||[[دونقطه]]<sup>(ف)</sup> (نشانۀ دونقطه)، هشدارنما، دوپوئن [اصطلاح چاپخانه‌ای]|| colon || :
 
|-
 
|-
|!||[[نشانۀ تعجب]]، [[علامت تعجب]]، [[نشانۀ عاطفی]]، [[نشانۀ توجه]]<sup>۱</sup>، [[نشانۀ ندا]]، [[نشانۀ عواطف و تعجب]]، [[الف‌نقطه]]
+
|'''!'''||[[علامت تعجب]]<sup>(ف)</sup>، نشانۀ تعجب، نشانۀ عاطفی، علامت عاطفی، نشانۀ ندا، نشانۀ عواطف و تعجب، علامت هشدار، هیجان‌نما، الف‌نقطه، نشانۀ توجه<sup>۱</sup>|| exclamation mark, exclamation point || !
 
|-
 
|-
|...||[[سه‌نقطه]]، [[نشانۀ تعلیق]]، [[نشانۀ حذف و تعلیق]]، [[سه نقطۀ متوالی]]
+
|'''؟'''||[[علامت سؤال]]<sup>(ف)</sup>، نشانۀ پرسش، پرسش‌نما، نشانۀ سؤال، علامت پرسش، علامت استفهام|| question mark, interrogation mark, interrogation point || ?
 
|-
 
|-
|....||[[چندنقطه]]
+
|'''...'''||[[سه‌نقطه]]، [[نشانۀ تعلیق]]، [[علامت تعلیق]]، [[نشانۀ حذف]]، [[افتادگی‌نما]]، [[نشانۀ حذف و تعلیق]]، [[سه نقطۀ متوالی]]|| dots, ellipsis || ...
 
|-
 
|-
|؟||[[نشانۀ پرسش]]، [[علامت سؤال]]
+
|'''....'''||[[چندنقطه]]
 
|-
 
|-
|( )||[[پرانتز]] ([[نشانۀ پرانتز]][[کمانک]]، [[کمان]]، [[دوکمان][[هلالین]]، [[دوهلال]]
+
|'''( )'''||[[پرانتز]]<sup>(ف)</sup> <sup>[ریاضی]</sup> (نشانۀ پرانتز)، کمان<sup>(ف)</sup> <sup>[ریاضی]</sup>، کمانک، دوکمان، هلالین، دوهلال، پارانتز || brackets, round brackets, parenthesis || ( )
 
|-
 
|-
|« »||[[گیومه]]، [[نشانۀ نقل قول]]، [[علامت نقل قول]]، [[نشانۀ توجه]]<sup>۱</sup>
+
|''')''' یا '''('''||[[هلال]]  
 
|-
 
|-
|»||[[گیومۀ معکوس]]، [[گیومۀ آلمانی]]
+
|'''« »'''||[[گیومه]]<sup>(ف)</sup>، علامت نقل‌قول<sup>(ف)</sup>، علامت نقل‌قول مستقیم، نشانۀ نقل‌قول، برجسته‌نما، دو کمان کوچک مضاعف، نشانۀ توجه<sup>۱</sup>||quotation marks, inverted comma(s) || ' '
 
|-
 
|-
|{ }||[[ابرو]]<sup>۲</sup>، [[آکولاد]]
+
|'''»'''||[[گیومۀ معکوس]]، [[گیومۀ آلمانی]]
 
|-
 
|-
|< >||[[بازه]]
+
|'''{ }'''||[[آکولاد]]<sup>(ف)</sup> <sup>[ریاضی]</sup> [املای دیگر: آکلاد]، ابرو<sup>(ف)</sup> <sup>[ریاضی]۲</sup>|| braces || { }
 
|-
 
|-
|[ ]||[[قلاب]] ([[نشانۀ قلاب]])، [[کروشه]]، [[چنگک]]
+
|'''< >'''||[[بازه]]، [[دو کمان شکسته]]|| angled brackets || < >
 
|-
 
|-
|ـ||[[خط فاصله]]، [[خط کوتاه]]، [[خط]] ([[نشانۀ خط]])، [[تیره]]، [[خط تیره]]
+
|'''[ ]'''||[[کروشه]]<sup>(ف)</sup> <sup>[ریاضی]</sup>، قلاب<sup>(ف)</sup> <sup>[ریاضی]</sup> (نشانۀ قلابچنگک || brackets, square brackets || [ ]
 
|-
 
|-
|ـ ـ||[[دوتیره]]
+
|'''–'''||[[تیره]]<sup>(ف)</sup>، خط فاصله<sup>(ف)</sup>، خط کوتاه، خط (نشانۀ خط)، خط تیره، دش|| dash || –
 
|-
 
|-
|/||[[ممیز]]، [[ممیز فرد]]، [[خط مایل]]، [[خط مورب]] ([[نشانۀ خط مورب]])
+
|'''‐'''||[[خط پیوند]]<sup>(ف)</sup>، تیرۀ کوتاه<sup>(ف)</sup>، هایفن|| hyphen || ‐
 
|-
 
|-
|//||[[ممیز زوج]]، [[ممیز دوتایی]]
+
|'''– –'''||[[دوتیره]]
 
|-
 
|-
|~ یا  ˜ ||[[ابرو]] ([[نشانۀ ابرو]])<sup>۲</sup>، [[خط تابدار]]، [[علامت تکرار]]<sup>۳</sup>
+
|'''/'''||[[کج‌خط]]<sup>(ف)</sup> <sup>[رایانه]</sup>، [[ممیز]]، [[ممیز فرد]]، [[خط کج]]، [[خط مایل]]، [[خط مورب]] ([[نشانۀ خط مورب]]) ||  slash, oblique || /
 
|-
 
|-
| ـــــ ||[[خط بلند]] ([[نشانۀ خط بلند]])
+
|'''\'''||[[واکج‌خط]]<sup>(ف)</sup> <sup>[رایانه]</sup>|| backslash || \
 
|-
 
|-
|← یا →||[[پیکان]] ([[نشانۀ پیکان]])، [[نشانۀ رجوع]]، [[نشانۀ ارجاع]]، [[فلش]]
+
|'''//'''||[[ممیز زوج]]، [[ممیز دوتایی]]
 
|-
 
|-
|*||[[ستاره]] ([[نشانۀ ستاره]])
+
|'''~''' یا ''' ˜''' ||[[خط تابدار]]، [[ابرو]] ([[نشانۀ ابرو]])<sup>۲</sup>، [[علامت تکرار]]<sup>۳</sup>||tilde ||~ یا  ˜
 
|-
 
|-
|||[[خط موازی]]
+
| '''ـــــ''' ||[[خط بلند]] ([[نشانۀ خط بلند]])
 
|-
 
|-
|§||[[نشانۀ پاراگراف]]
+
|'''←''' یا '''→'''||[[پیکانه]]<sup>(ف)</sup> <sup>[عمومی]</sup>، [[پیکان]] ([[نشانۀ پیکان]])، [[نشانۀ رجوع]]، [[نشانۀ ارجاع]]، [[جهت‌نما]]، [[فلش]]|| arrow || ← یا →
 
|-
 
|-
|||[[نشانۀ تکرار]]<sup>۳</sup>، [[علامت تکرار]]، [[ایضاً]] ([[نشانۀ ایضاً]])
+
|'''*'''||[[ستاره]] ([[نشانۀ ستاره]])|| asterisk || *
 
|-
 
|-
|||[[خنجر]]، [[چلیپا]]
+
|'''│'''||[[خط کوتاه عمودی]]|| vertical bar || │
 
|-
 
|-
|||[[خنجر دوتایی]]، [[چلیپای دوخطی]]
+
|'''║'''||[[خط موازی]]|| double vertical bar ||║
 
|-
 
|-
|'||[[آپوستروف]]، [[آپاستروف]]
+
|'''§'''||[[نشانۀ پاراگراف]]|| section sign, section symbol, section mark, double-s, silcrow || §
 +
|-
 +
|'''⸗'''||[[ایضاً]] ([[نشانۀ ایضاً]])، [[علامت تکرار]]، [[نشانۀ تکرار]]<sup>۳</sup>|| double hyphen || ⸗
 +
|-
 +
|'''†'''||[[خنجر]]، [[چلیپا]]|| dagger || †
 +
|-
 +
|'''‡'''||[[خنجر دوتایی]]، [[چلیپای دوخطی]]|| double dagger || ‡
 +
|-
 +
|'||[[آپوستروف]]، [[آپاستروف]]، [[اپوستروف]]|| apostrophe || ' یا ’
 
|}
 
|}
 +
----
 +
* توضیح
 +
 +
ـ معادل‌هایی که با نشانۀ <sup>(ف)</sup> مشخص شده‌اند مصوب [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]] هستند. درصورتی که پس از واژۀ مصوب فرهنگستان برچسب <sup>[رایانه]</sup>، <sup>[ریاضی]</sup> یا <sup>[عمومی]</sup> آمده باشد به این معناست که واژۀ مصوب در این حوزه‌ها تصویب شده‌است (اما در حوزۀ زبان‌شناسی نیز می‌توان از آن بهره برد).
 
----
 
----
 
* پی‌نوشت‌ها
 
* پی‌نوشت‌ها
۱. اصطلاح «نشانۀ توجه» را برخی منابع ـ مانند ادیب‌سلطانی ـ برای «نشانۀ تعجب» (یعنی !) و برخی دیگر ـ مانند فرشیدورد ـ برای «گیومه» (یعنی « ») به کار برده‌اند.
+
 
 +
۱. اصطلاح «نشانۀ توجه» را برخی منابع ـ مانند ادیب‌سلطانی ـ برای «علامت تعجب» (یعنی !) و برخی دیگر ـ مانند فرشیدورد ـ برای «گیومه» (یعنی « ») به کار برده‌اند.
  
 
۲. اصطلاح «ابرو» را برخی منابع ـ مانند ادیب‌سلطانی ـ برای «آکولاد» (یعنی { }) و برخی دیگر ـ مانند غلامحسین‌زاده ـ برای «خط تابدار» (یعنی ~ یا  ˜) به کار برده‌اند (نیز نک. صادقی، ذیل «ابرو» که به هر دو کاربرد و البته کاربردهای دیگر اشاره کرده‌است).  
 
۲. اصطلاح «ابرو» را برخی منابع ـ مانند ادیب‌سلطانی ـ برای «آکولاد» (یعنی { }) و برخی دیگر ـ مانند غلامحسین‌زاده ـ برای «خط تابدار» (یعنی ~ یا  ˜) به کار برده‌اند (نیز نک. صادقی، ذیل «ابرو» که به هر دو کاربرد و البته کاربردهای دیگر اشاره کرده‌است).  
سطر ۷۱: سطر ۸۴:
 
----
 
----
 
* منابع
 
* منابع
 +
ـ احمدی گیوی، حسن، ۱۳۷۴، ''از فن نگارش تا هنر نویسندگی''، تهران، سخن.
 +
 +
ـ احمدی گیوی، حسن و اسماعیل حاکمی و یدالله شکری و محمود طباطبایی اردکانی، ۱۳۹۱، ''زبان و نگارش فارسی''، چ۳۰، تهران، سمت.
 +
 
ـ ادیب‌سلطانی، میرشمس‌الدین، ۱۳۸۱، ''راهنمای آماده ساختن کتاب''، چ۳، تهران، علمی و فرهنگی.
 
ـ ادیب‌سلطانی، میرشمس‌الدین، ۱۳۸۱، ''راهنمای آماده ساختن کتاب''، چ۳، تهران، علمی و فرهنگی.
  
سطر ۷۶: سطر ۹۳:
  
 
ـ انوری، حسن و یوسف عالی عباس‌آباد، ۱۳۹۰، ''فرهنگ درست‌نویسی سخن''، چ۳، تهران، سخن.
 
ـ انوری، حسن و یوسف عالی عباس‌آباد، ۱۳۹۰، ''فرهنگ درست‌نویسی سخن''، چ۳، تهران، سخن.
 +
 +
ـ جهانبخش، جویا، ۱۳۹۰، ''راهنمای تصحیح متون''، چ۳، تهران، میراث مکتوب.
 +
 +
ـ حافظ‌نیا، محمدرضا، ۱۳۹۱، ''مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی''، چ۱۸، تهران، سمت.
 +
 +
ـ سامانۀ واژه‌یار به نشانی /http://vajeyar.apll.ir.
  
 
ـ سمیعی (گیلانی)، احمد، ۱۳۸۹، ''نگارش و ویرایش''، چ۱۱، تهران، سمت.
 
ـ سمیعی (گیلانی)، احمد، ۱۳۸۹، ''نگارش و ویرایش''، چ۱۱، تهران، سمت.
سطر ۸۸: سطر ۱۱۱:
  
 
ـ فرشیدورد، خسرو، ۱۳۸۷، ''مسألۀ درست و غلط، نگارش و پژوهش در زبان فارسی''، تهران، سخن.
 
ـ فرشیدورد، خسرو، ۱۳۸۷، ''مسألۀ درست و غلط، نگارش و پژوهش در زبان فارسی''، تهران، سخن.
 +
 +
ـ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۷، ''هزارواژۀ زبان‌شناسی (۱)''، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
  
 
ـ نجفی، ابوالحسن، ۱۳۸۷، ''فرهنگ فارسی عامیانه''، چ۲، تهران، نیلوفر.
 
ـ نجفی، ابوالحسن، ۱۳۸۷، ''فرهنگ فارسی عامیانه''، چ۲، تهران، نیلوفر.

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۰۴

نشانه در فارسی نام(های) فارسی نام(های) انگلیسی نشانه در انگلیسی
. نقطه(ف) (نشانۀ نقطه)، نشانۀ ایست، ایست‌نما full-stop, period .
، ویرگول(ف) (نشانۀ ویرگول)، نشانۀ درنگ، درنگ‌نما، کاما، بند comma ,
؛ نقطه‌ویرگول(ف) (نشانۀ نقطه‌ویرگول)، جدایی‌نما، بندنقطه، ویرگول با نقطه، پوئن ـ ویرگول [اصطلاح چاپخانه‌ای] semi-colon ;
: دونقطه(ف) (نشانۀ دونقطه)، هشدارنما، دوپوئن [اصطلاح چاپخانه‌ای] colon :
! علامت تعجب(ف)، نشانۀ تعجب، نشانۀ عاطفی، علامت عاطفی، نشانۀ ندا، نشانۀ عواطف و تعجب، علامت هشدار، هیجان‌نما، الف‌نقطه، نشانۀ توجه۱ exclamation mark, exclamation point !
؟ علامت سؤال(ف)، نشانۀ پرسش، پرسش‌نما، نشانۀ سؤال، علامت پرسش، علامت استفهام question mark, interrogation mark, interrogation point ?
... سه‌نقطه، نشانۀ تعلیق، علامت تعلیق، نشانۀ حذف، افتادگی‌نما، نشانۀ حذف و تعلیق، سه نقطۀ متوالی dots, ellipsis ...
.... چندنقطه
( ) پرانتز(ف) [ریاضی] (نشانۀ پرانتز)، کمان(ف) [ریاضی]، کمانک، دوکمان، هلالین، دوهلال، پارانتز brackets, round brackets, parenthesis ( )
) یا ( هلال
« » گیومه(ف)، علامت نقل‌قول(ف)، علامت نقل‌قول مستقیم، نشانۀ نقل‌قول، برجسته‌نما، دو کمان کوچک مضاعف، نشانۀ توجه۱ quotation marks, inverted comma(s) ' '
» گیومۀ معکوس، گیومۀ آلمانی
{ } آکولاد(ف) [ریاضی] [املای دیگر: آکلاد]، ابرو(ف) [ریاضی]۲ braces { }
< > بازه، دو کمان شکسته angled brackets < >
[ ] کروشه(ف) [ریاضی]، قلاب(ف) [ریاضی] (نشانۀ قلاب)، چنگک brackets, square brackets [ ]
تیره(ف)، خط فاصله(ف)، خط کوتاه، خط (نشانۀ خط)، خط تیره، دش dash
خط پیوند(ف)، تیرۀ کوتاه(ف)، هایفن hyphen
– – دوتیره
/ کج‌خط(ف) [رایانه]، ممیز، ممیز فرد، خط کج، خط مایل، خط مورب (نشانۀ خط مورب) slash, oblique /
\ واکج‌خط(ف) [رایانه] backslash \
// ممیز زوج، ممیز دوتایی
~ یا ˜ خط تابدار، ابرو (نشانۀ ابرو)۲، علامت تکرار۳ tilde ~ یا ˜
ـــــ خط بلند (نشانۀ خط بلند)
یا پیکانه(ف) [عمومی]، پیکان (نشانۀ پیکاننشانۀ رجوع، نشانۀ ارجاع، جهت‌نما، فلش arrow ← یا →
* ستاره (نشانۀ ستاره) asterisk *
خط کوتاه عمودی vertical bar
خط موازی double vertical bar
§ نشانۀ پاراگراف section sign, section symbol, section mark, double-s, silcrow §
ایضاً (نشانۀ ایضاًعلامت تکرار، نشانۀ تکرار۳ double hyphen
خنجر، چلیپا dagger
خنجر دوتایی، چلیپای دوخطی double dagger
' آپوستروف، آپاستروف، اپوستروف apostrophe ' یا ’

  • توضیح

ـ معادل‌هایی که با نشانۀ (ف) مشخص شده‌اند مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی هستند. درصورتی که پس از واژۀ مصوب فرهنگستان برچسب [رایانه]، [ریاضی] یا [عمومی] آمده باشد به این معناست که واژۀ مصوب در این حوزه‌ها تصویب شده‌است (اما در حوزۀ زبان‌شناسی نیز می‌توان از آن بهره برد).


  • پی‌نوشت‌ها

۱. اصطلاح «نشانۀ توجه» را برخی منابع ـ مانند ادیب‌سلطانی ـ برای «علامت تعجب» (یعنی !) و برخی دیگر ـ مانند فرشیدورد ـ برای «گیومه» (یعنی « ») به کار برده‌اند.

۲. اصطلاح «ابرو» را برخی منابع ـ مانند ادیب‌سلطانی ـ برای «آکولاد» (یعنی { }) و برخی دیگر ـ مانند غلامحسین‌زاده ـ برای «خط تابدار» (یعنی ~ یا ˜) به کار برده‌اند (نیز نک. صادقی، ذیل «ابرو» که به هر دو کاربرد و البته کاربردهای دیگر اشاره کرده‌است).

۳. اصطلاح «علامت/ نشانۀ تکرار» را برخی منابع ـ مانند انوری ـ برای «خط تابدار» (یعنی ~ یا ˜) و برخی دیگر ـ مانند ادیب‌سلطانی ـ برای «نشانۀ ایضاً» (یعنی ⸗) به کار برده‌اند.

این صفحه تکمیل خواهد شد.

  • منابع

ـ احمدی گیوی، حسن، ۱۳۷۴، از فن نگارش تا هنر نویسندگی، تهران، سخن.

ـ احمدی گیوی، حسن و اسماعیل حاکمی و یدالله شکری و محمود طباطبایی اردکانی، ۱۳۹۱، زبان و نگارش فارسی، چ۳۰، تهران، سمت.

ـ ادیب‌سلطانی، میرشمس‌الدین، ۱۳۸۱، راهنمای آماده ساختن کتاب، چ۳، تهران، علمی و فرهنگی.

ـ انوری، حسن، ۱۳۸۱، فرهنگ بزرگ سخن، ۸ج، تهران، سخن.

ـ انوری، حسن و یوسف عالی عباس‌آباد، ۱۳۹۰، فرهنگ درست‌نویسی سخن، چ۳، تهران، سخن.

ـ جهانبخش، جویا، ۱۳۹۰، راهنمای تصحیح متون، چ۳، تهران، میراث مکتوب.

ـ حافظ‌نیا، محمدرضا، ۱۳۹۱، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، چ۱۸، تهران، سمت.

ـ سامانۀ واژه‌یار به نشانی /http://vajeyar.apll.ir.

ـ سمیعی (گیلانی)، احمد، ۱۳۸۹، نگارش و ویرایش، چ۱۱، تهران، سمت.

ـ صادقی، علی‌اشرف، ۱۳۹۵، فرهنگ جامع زبان فارسی، ج۲، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

ـ صدری افشار، غلامحسین و نسرین حکمی و نسترن حکمی، ۱۳۸۱، فرهنگ معاصر فارسی، چ۳، تهران، فرهنگ معاصر.

ـ غلامحسین‌زاده، غلامحسین، ۱۳۸۷، راهنمای ویرایش، چ۷، تهران، سمت.

ـ فردوسی، ابوالقاسم، ۱۳۹۴، شاهنامه، پیرایش جلال خالقی مطلق، ۴ج، تهران، سخن.

ـ فرشیدورد، خسرو، ۱۳۸۷، مسألۀ درست و غلط، نگارش و پژوهش در زبان فارسی، تهران، سخن.

ـ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۷، هزارواژۀ زبان‌شناسی (۱)، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

ـ نجفی، ابوالحسن، ۱۳۸۷، فرهنگ فارسی عامیانه، چ۲، تهران، نیلوفر.

ـ یاحقی، محمدجعفر و محمدمهدی ناصح، ۱۳۸۳، راهنمای نگارش و ویرایش، چ۲۲، مشهد، به‌نشر.

منوچهر فروزنده فرد

دربارۀ نویسنده و فهرست نوشته‌های دیگر وی در پارسی‌شناسی