مبانی زبان‌شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی
مبانی زبان‌شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی mabâni=y-e zabân-šenâs-i va(/=y-o) kâr-bord=e Ɂân dar zabân=e fârs-i [اسم خاص] {عربی (مبانی) - فارسی}
کتابی از ابوالحسن نجفی. در فصل نخست این کتاب ـ که متأثر از آرای آندره مارتینه، استاد مؤلف، است ـ به تعریف زبان‌شناسی، نشانه و زبان پرداخته می‌شود و ویژگی‌ها و نقش‌های زبان تبیین می‌گردد. نویسنده سپس در فصل دوم به واج‌ها، هجاها و الگوی هجایی می‌پردازد و دربارۀ مفاهیمی چون مصوت مرکب و مسئلۀ همزه در فارسی بحث می‌کند. فصل سوم به تکواژها اختصاص دارد و در آن برخی مباحث صرفی از جمله آمیزه، تکواژ گسسته، تکواژ پنهان و همچنین مباحث نحوی‌ای چون مقوله‌های نحوی و نقش یکسویه و نقش دوسویه مطرح می‌شود. حق‌شناس دربارۀ این کتاب نوشته‌است:
اگر بخواهیم اهل انصافی باشیم که برازندۀ مردم دانش‌دوست است، باید بگوییم که کتاب مبانی زبان‌شناسی سرراست‌ترین، آسان‌ترین و مطمئن‌ترین راهی است که همگان ـ و نه تنها اهل فن ـ می توانند از گذر آن به شناختی نظام‌یافته، بنیادی و جمع‌وجور دربارۀ زبان‌شناسی نوین برسند؛ شناختی که پس از دستیابی به آن، می‌توان با اطمینان راهنما و حتی مبنای عمل قرار داد؛ از آن در گشودن گره‌های ناگشوده در زمینه‌های پژوهشی دیگر یاری جست؛ در پرتو آن، به خواندن متون زبان‌شناسی پیشرفته‌تر همت گماشت و تا آنجا که دل می‌طلبد، در زمینۀ همین یک نظریه یا در زمینۀ نظریه‌های دیگر پیش رفت. (حق‌شناس، ۱۳۷۰: ۳۳۹).
- منابع:
- حق‌شناس، علی‌محمد (۱۳۷۰). «آشنایی، و اکنون شناخت، در زمینۀ زبان‌شناسی همگانی» [معرفی مبانی زبان‌شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی اثر ابوالحسن نجفی]. مقالات: ادبی، زبان‌شناختی. تهران: نیلوفر. ص۳۲۱-۳۳۹.
- نجفی، ابوالحسن (۱۳۵۸). مبانی زبان‌شناسی و کاربرد آن در زبان فارسی. تهران: دانشگاه آزاد ایران {ویرایش جدید: تهران، نیلوفر}.
منوچهر فروزنده فرد
