مارتینه، آندره: تفاوت بین نسخهها
جز |
|||
(۱۷ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
آندره مارتینه Ɂândere mârtine [اسم خاص] {فرانسوی} (به فرانسوی: André Martinet) | آندره مارتینه Ɂândere mârtine [اسم خاص] {فرانسوی} (به فرانسوی: André Martinet) | ||
− | زبانشناس | + | زبانشناس نقشگرای فرانسوی (۱۹۰۸-۱۹۹۹). |
− | + | مارتینه در سال ۱۹۰۸ در منطقۀ ساووای فرانسه متولد شد. پدر و مادر وی هر دو معلم بودند. مارتینه از کودکی به مسائل مربوط به زبان و گویش علاقهمند بود. از یازدهسالگی به پاریس رفت و پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی خود در سُربن، مدرسۀ عملی مطالعات عالی و کولژ دو فرانس و نیز اقامت یکسالهای در آلمان برای تحقیق در زبانهای ژرمنی، در سال ۱۹۳۷ به اخذ درجۀ دکتری از دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه پاریس (سُربن) نایل آمد. وی در جنگ جهانی دوم اسیر آلمانها شد و در دورۀ اسارت به پژوهشهای زبانشناختی و گویشی خود ادامه داد. پس از پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۶ به تشویق یاکوبسن به آمریکا رفت و مدت دو سال ریاست «انجمن بینالمللی زبانهای کمکی» را بر عهده گرفت و در ۱۹۴۷ نیز به استادی و ریاست گروه زبانشناسی دانشگاه کلمبیا در نیویورک برگزیده شد. وی همچنین چند سال سرپرستی مجلۀ ''Word'' «واژه» را بر عهده داشت. مارتینه در سال ۱۹۵۵ به پاریس بازگشت و بهعنوان استاد زبانشناسی عمومی و نیز رئیس «مؤسسۀ زبانشناسی» دانشگاه سربن برگزیده شد. وی در سال ۱۹۶۵ مجلۀ ''La Linguistique'' «زبانشناسی» را بنیاد نهاد و تا پایان عمر خود به پژوهش در زمینۀ زبانشناسی ادامه داد تا سرانجام در ۱۹۹۹ در نودویکسالگی درگذشت (مارتینه، ١٣٨٠: هفت ـ یازده، مقدمۀ مترجم). | |
− | |||
− | + | از شاگردان ایرانی مارتینه میتوان به [[میلانیان، هرمز|هرمز میلانیان]]، [[نجفی، ابوالحسن|ابوالحسن نجفی]]، [[صادقی، علیاشرف|علیاشرف صادقی]]، [[زمردیان، رضا|رضا زمردیان]]، [[دیهیم، گیتی|گیتی دیهیم]]، [[محمودیان، مرتضی|مرتضی محمودیان]] و [[حبیباللهی، محمد|محمد حبیباللهی]] اشاره کرد (نک. صادقی، ۱۳۸۲: ۱۸). آثاری که شاگردان ایرانی وی پدید آوردهاند، منابعی سودمند برای شناخت نظریات اوست؛ از میان این آثار بهویژه مقالۀ «نظریۀ زبانشناسی آندره مارتینه و زبان فارسی» (صادقی، ۱۳۴۸) و کتاب ''[[مبانی زبانشناسی و کاربرد آن در زبان فارسی]]'' (نجفی، ۱۳۵۸) اهمیت بیشتری دارند. | |
− | - مارتینه، آندره (١٣٨٠). ''[[تراز دگرگونیهای آوایی]]''. ترجمۀ [[میلانیان، هرمز|هرمز میلانیان]]. تهران: هرمس. | + | ===آثار ترجمهشده به فارسی=== |
+ | - مارتینه، آندره (۱۳۷۸). ''[[اصول زبانشناسی عمومی]]''. ترجمۀ [[گوشهگیر، علاءالدین|علاءالدین گوشهگیر]]. اهواز: [[دانشگاه شهید چمران اهواز: انتشارات|دانشگاه شهید چمران]]. | ||
+ | |||
+ | - مارتینه، آندره (١٣٨٠). ''[[مبانی زبانشناسی عمومی: اصول و روشهای زبانشناسی نقشگرا]]''. ترجمۀ [[میلانیان، هرمز|هرمز میلانیان]]. تهران: [[هرمس (انتشارات)|هرمس]] {چ۲: ۱۳۸۷}. | ||
+ | |||
+ | - مارتینه، آندره (١٣٨٠). ''[[تراز دگرگونیهای آوایی]]''. ترجمۀ [[میلانیان، هرمز|هرمز میلانیان]]. تهران: [[هرمس (انتشارات)|هرمس]]. | ||
این صفحه تکمیل خواهد شد. | این صفحه تکمیل خواهد شد. | ||
---- | ---- | ||
− | * | + | * منابع: |
− | - [[صادقی، علیاشرف]] (۱۳۸۲). «گفتوگو با دکتر علیاشرف صادقی». ''[[جشننامۀ دکتر علیاشرف صادقی]]''. به اهتمام [[طبیبزاده، امید|امید طبیبزاده]]. تهران: هرمس. | + | - [[صادقی، علیاشرف]] (۱۳۴۸). «نظریۀ زبانشناسی آندره مارتینه و زبان فارسی». ''مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی [دانشگاه تهران]''، س۱۷، ش۲ (پیاپی ۷۲)، ص۱۴۳-۱۶۰. |
+ | |||
+ | - [[صادقی، علیاشرف]] (۱۳۸۲). «گفتوگو با دکتر علیاشرف صادقی». ''[[جشننامۀ دکتر علیاشرف صادقی]]''. به اهتمام [[طبیبزاده، امید|امید طبیبزاده]]. تهران: [[هرمس (انتشارات)|هرمس]]. ص۳-۱۴۰. | ||
+ | |||
+ | - مارتینه، آندره (١٣٨٠). ''[[مبانی زبانشناسی عمومی: اصول و روشهای زبانشناسی نقشگرا]]''. ترجمۀ [[میلانیان، هرمز|هرمز میلانیان]]. تهران: [[هرمس (انتشارات)|هرمس]] {چ۲: ۱۳۸۷}. | ||
+ | |||
+ | - [[نجفی، ابوالحسن]] (۱۳۵۸). ''[[مبانی زبانشناسی و کاربرد آن در زبان فارسی]]''. تهران: [[دانشگاه آزاد ایران: انتشارات|دانشگاه آزاد ایران]] {ویرایش جدید: تهران، [[نیلوفر (انتشارات)|نیلوفر]]}. | ||
+ | |||
+ | <pre style="color: blue">منوچهر فروزنده فرد | ||
+ | </pre> | ||
+ | |||
+ | [[پارسیشناسی: منوچهر فروزنده فرد|دربارۀ نویسنده و فهرست نوشتههای دیگر وی در ''پارسیشناسی'']] |
نسخهٔ کنونی تا ۱ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۵۰
آندره مارتینه Ɂândere mârtine [اسم خاص] {فرانسوی} (به فرانسوی: André Martinet)
زبانشناس نقشگرای فرانسوی (۱۹۰۸-۱۹۹۹).
مارتینه در سال ۱۹۰۸ در منطقۀ ساووای فرانسه متولد شد. پدر و مادر وی هر دو معلم بودند. مارتینه از کودکی به مسائل مربوط به زبان و گویش علاقهمند بود. از یازدهسالگی به پاریس رفت و پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی خود در سُربن، مدرسۀ عملی مطالعات عالی و کولژ دو فرانس و نیز اقامت یکسالهای در آلمان برای تحقیق در زبانهای ژرمنی، در سال ۱۹۳۷ به اخذ درجۀ دکتری از دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه پاریس (سُربن) نایل آمد. وی در جنگ جهانی دوم اسیر آلمانها شد و در دورۀ اسارت به پژوهشهای زبانشناختی و گویشی خود ادامه داد. پس از پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۶ به تشویق یاکوبسن به آمریکا رفت و مدت دو سال ریاست «انجمن بینالمللی زبانهای کمکی» را بر عهده گرفت و در ۱۹۴۷ نیز به استادی و ریاست گروه زبانشناسی دانشگاه کلمبیا در نیویورک برگزیده شد. وی همچنین چند سال سرپرستی مجلۀ Word «واژه» را بر عهده داشت. مارتینه در سال ۱۹۵۵ به پاریس بازگشت و بهعنوان استاد زبانشناسی عمومی و نیز رئیس «مؤسسۀ زبانشناسی» دانشگاه سربن برگزیده شد. وی در سال ۱۹۶۵ مجلۀ La Linguistique «زبانشناسی» را بنیاد نهاد و تا پایان عمر خود به پژوهش در زمینۀ زبانشناسی ادامه داد تا سرانجام در ۱۹۹۹ در نودویکسالگی درگذشت (مارتینه، ١٣٨٠: هفت ـ یازده، مقدمۀ مترجم).
از شاگردان ایرانی مارتینه میتوان به هرمز میلانیان، ابوالحسن نجفی، علیاشرف صادقی، رضا زمردیان، گیتی دیهیم، مرتضی محمودیان و محمد حبیباللهی اشاره کرد (نک. صادقی، ۱۳۸۲: ۱۸). آثاری که شاگردان ایرانی وی پدید آوردهاند، منابعی سودمند برای شناخت نظریات اوست؛ از میان این آثار بهویژه مقالۀ «نظریۀ زبانشناسی آندره مارتینه و زبان فارسی» (صادقی، ۱۳۴۸) و کتاب مبانی زبانشناسی و کاربرد آن در زبان فارسی (نجفی، ۱۳۵۸) اهمیت بیشتری دارند.
آثار ترجمهشده به فارسی
- مارتینه، آندره (۱۳۷۸). اصول زبانشناسی عمومی. ترجمۀ علاءالدین گوشهگیر. اهواز: دانشگاه شهید چمران.
- مارتینه، آندره (١٣٨٠). مبانی زبانشناسی عمومی: اصول و روشهای زبانشناسی نقشگرا. ترجمۀ هرمز میلانیان. تهران: هرمس {چ۲: ۱۳۸۷}.
- مارتینه، آندره (١٣٨٠). تراز دگرگونیهای آوایی. ترجمۀ هرمز میلانیان. تهران: هرمس.
این صفحه تکمیل خواهد شد.
- منابع:
- صادقی، علیاشرف (۱۳۴۸). «نظریۀ زبانشناسی آندره مارتینه و زبان فارسی». مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی [دانشگاه تهران]، س۱۷، ش۲ (پیاپی ۷۲)، ص۱۴۳-۱۶۰.
- صادقی، علیاشرف (۱۳۸۲). «گفتوگو با دکتر علیاشرف صادقی». جشننامۀ دکتر علیاشرف صادقی. به اهتمام امید طبیبزاده. تهران: هرمس. ص۳-۱۴۰.
- مارتینه، آندره (١٣٨٠). مبانی زبانشناسی عمومی: اصول و روشهای زبانشناسی نقشگرا. ترجمۀ هرمز میلانیان. تهران: هرمس {چ۲: ۱۳۸۷}.
- نجفی، ابوالحسن (۱۳۵۸). مبانی زبانشناسی و کاربرد آن در زبان فارسی. تهران: دانشگاه آزاد ایران {ویرایش جدید: تهران، نیلوفر}.
منوچهر فروزنده فرد