آواشناسی صوتی

این مدخل از واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.

آواشناسی صوتی Ɂâvâ-šenâs-i=y-e so:t-i [گروه اسمی] {فارسی - عربی (صوت)} (به انگلیسی: acoustic phonetics) <فرهنگستان زبان و ادب فارسی معادل‌های آواشناسی صوتی و آواشناسی فیزیکی را برای acoustic phonetics تصویب کرده‌است.>

(= آواشناسی آزمایشگاهی٢ (یول، ١٣٧۴: ۵٢؛ ثمره، ١٣٨٨: ١٨۴ و ١٩٠؛ صادقی، ١٣٩٢: ١٠٢٣-١٠٢۴)، آواشناسی آکوستیک (صادقی، همان‌جا؛ حق‌شناس، ١٣٨۶: ١٨؛ مدرسی قوامی، ١٣٩۴: ١٣)، آواشناسی آکوستیکی (علی‌نژاد و حسینی بالام، ١٣٩١)، آواشناسی اکوستیک (مشکوة‌الدینی، ١٣٨۵: ١١؛ سمائی، ١٣٨٨: ١١٢)، آواشناسی دستگاهی (مشکوة‌الدینی، همان‌جا)، آواشناسی صوت‌شناختی (ثمره، ١٣٨٨: ٢)، آواشناسی فیزیکی (همان: ٢، ١٨۴ و ١٩٠؛ سپنتا، ١٣٧٧؛ نوربخش، ١٣٩٢؛ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۷: ۴)، بن‌واج‌شناسی صوتی (سمیعی گیلانی، ١٣٩١: ١٢۵)، صوت‌شناسی (مدرسی قوامی، ١٣٩۴: ١٣))

از شاخه‌های آواشناسی که به مطالعه و توصیف ویژگی‌های فیزیکی اصوات گفتار به‌عنوان امواج صوتی می‌پردازد (صادقی، ١٣٩٢: ١٠٢۴، ذیل «آواشناسی آکوستیک»؛ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۷: ۴؛ نیز نک. حق‌شناس، ١٣٨۶: ١٨؛ ثمره، ١٣٨٨: ٢؛ مشکوة‌الدینی، ١٣٨۵: ١١؛ مدرسی قوامی، ١٣٩۴: ١٣-١۴). از میان منابع تخصصی تألیف‌شده به زبان فارسی دربارۀ این شاخه از آواشناسی می‌توان به کتاب‌های سپنتا (١٣٧٧)، علی‌نژاد و حسینی بالام (١٣٩١) و نوربخش (١٣٩٢) اشاره کرد. ترجمۀ کتاب‌های فرای (١٣۶٩) و جانسون (١٣٩۴) نیز به فارسی موجود است.

---

• منابع

ـ ثمره، یدالله، ١٣٨٨، آواشناسی زبان فارسی: آواها و ساخت آوایی هجا، چ٨، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.

ـ جانسون، کیت، ١٣٩۴، آواشناسی آکوستیک و شنیداری، ترجمۀ زهرا محمودزاده و رحیمه روح‌پرور، تهران، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران و چاپار.

ـ حق‌شناس، علی‌محمد، ١٣٨۶، آواشناسی (فونتیک)، چ١١، تهران، آگه.

ـ سپنتا، ساسان، ١٣٧٧، آواشناسی فیزیکی زبان فارسی، اصفهان، گاهان.

ـ سمائی، مهدی، ١٣٨٨، تاریخچۀ آواشناسی و سهم ایرانیان، تهران، نشر مرکز.

ـ سمیعی (گیلانی)، احمد، ١٣٩١، آشنایی با زبان‌شناسی: کلیات و واج‌شناسی، تهران، سخن.

ـ صادقی، علی‌اشرف [سرپرست]، ١٣٩٢، فرهنگ جامع زبان فارسی، ج١، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

ـ علی‌نژاد، بتول و فهیمه حسینی بالام، ١٣٩١، مبانی آواشناسی آکوستیکی، اصفهان، دانشگاه اصفهان.

ـ فرای، دنیس باتلر، ١٣۶٩، فیزیک گفتار: مقدمه‌ای بر آواشناسی اکوستیک، ترجمۀ نادر جهانگیری، مشهد، دانشگاه فردوسی.

ـ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۷، هزارواژۀ زبان‌شناسی (۱)، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

ـ مدرسی قوامی، گلناز، ١٣٩۴، فرهنگ توصیفی آواشناسی و واج‌شناسی، تهران، علمی.

ـ مشکوة‌الدینی، مهدی، ١٣٨۵، ساخت آوایی زبان، چ۵، مشهد، دانشگاه فردوسی.

ـ نوربخش، ماندانا، ١٣٩٢، آواشناسی فیزیکی با استفاده از رایانه، تهران، علم.

ـ یول، جورج، ١٣٧۴، نگاهی به زبان (یک بررسی زبان‌شناختی)، ترجمۀ نسرین حیدری، تهران، سمت.

 این صفحه تکمیل خواهد شد.

• صفحۀ مرتبط در پارسی‌شناسی: آواشناسی و واج‌شناسی: منابع فارسی