زبان

زبان zabân [اسم] {فارسی} (به انگلیسی: language)

تعریف

زبان‌شناسان در تعریف زبان اتفاق نظر ندارند. در زیر برخی تعاریف زبان را می‌آوریم.

ادوارد ساپیر

زبان وسیله‌ای است صرفاً انسانی و غیرغریزی برای ایجاد ارتباط به‌منظور انتقال افکار و عواطف و آرزوها از رهگذر دستگاهی متشکل از نشانه‌هایی که به‌طور ارادی تولید می‌شوند (ساپیر، ۱۳۷۶: ۲۶).

برنارد بلاک و جورج لنارد تریگر

زبان نظامی از نمادهای آواییِ دلبخواهی است که به‌وسیلۀ آن اعضای یک گروه اجتماعی با یکدیگر همکاری و تعامل می‌کنند (نک. لایونز، ۱۹۸۱: ۴).

رابرت آندرسون هال

زبان نهادی است که انسان‌ها به‌موجب آن از رهگذر نمادهای قراردادیِ گفتاری ـ شنیداری‌ای که عادتاً به کار می‌روند با یکدیگر ارتباط و تعامل دارند (نک. لایونز، ۱۹۸۱: ۴).

رابرت هنری رابینز

زبان نظامی نمادی است که تقریباً یکسره براساس قرارداد محض یا دلبخواهی بنا شده‌است (نک. لایونز، ۱۹۸۱: ۶).

نوام چامسکی

از این پس مراد ما از «زبان» مجموعه‌ای (کران‌دار یا بیکران) از جمله‌هایی خواهد بود که هریک از آنها درازای محدودی داشته باشند و خود از مجموعه‌ای از اجزای محدود مرکب باشند (چامسکی، ۱۳۷۴: ۱۱).

آندره مارتینه

زبان ابزاری است ارتباطی که مطابق آن، تجربۀ انسان، در هر جامعه‌ای به نحوی متفاوت، به واحدهایی که دارای درونۀ معنایی و برونۀ آوایی هستند، یعنی تکواژها، تجزیه می‌شود؛ برونۀ آوایی نیز به نوبۀ خود به واحدهایی تمایزدهنده و پیاپی، یعنی واج‌ها، تجزیه می‌شود که شمارشان در هر زبان محدود و معین است و ماهیت و روابط متقابلشان از زبانی به زبان دیگر فرق می‌کند (مارتینه، ۱۳۸۷: ۲۶).

---

• منابع:

- چومسکی، نعام [= چامسکی، نوام] (۱۳۷۴ [۱۳۶۲]). ساخت‌های نحوی. ترجمۀ احمد سمیعی. چ۲. تهران: خوارزمی.

- ساپیر، ادوارد (۱۳۷۶). زبان: درآمدی بر مطالعۀ سخن گفتن. ترجمۀ علی‌محمد حق‌شناس. تهران: سروش.

- لایونز، جان نک. .Lyons, J.

- مارتینه، آندره (۱۳۸۷ [١٣٨٠]). مبانی زبان‌شناسی عمومی: اصول و روش‌های زبان‌شناسی نقش‌گرا. ترجمۀ هرمز میلانیان. چ۲. تهران: هرمس.

.Lyons, J. (1981). Language and Linguistics: An Introduction. Cambridge: Cambridge University Press -

این صفحه تکمیل خواهد شد.

منوچهر فروزنده فرد

دربارۀ نویسنده و فهرست نوشته‌های دیگر وی در پارسی‌شناسی