پارسی‌شناسی: واژه‌شناسی: تفاوت بین نسخه‌ها

از پارسی‌شناسی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
 
سطر ۴۰: سطر ۴۰:
 
◾️ [[آمیزه|عکاشی]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|عملکرد]]
 
◾️ [[آمیزه|عکاشی]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|عملکرد]]
  
◾️ [[آمیزه|فجازی]] ◾️ [[واژه‌شناسی: فرودگاه|فرودگاه]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|فریب]] ◾️ [[آمیزه|فوتسال]]
+
◾️ [[آمیزه|فجازی]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|فریب]] ◾️ [[آمیزه|فوتسال]]
  
◾️ [[یادداشت: قوده|قبضه]] ◾️ [[واژه‌شناسی: قرارداد|قرارداد]] ◾️ [[آمیزه|قندان]]  
+
◾️ [[یادداشت: قوده|قبضه]] ◾️ [[آمیزه|قندان]]  
  
 
◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|کارکرد]] ◾️ [[آمیزه|کاریکلماتور]] ◾️ [[واژه‌شناسی: آقا/ آغا|کاکا]] ◾️ [[ویرایش زبانی: کاندید/ کاندیدا|کاندید]] ◾️ [[ویرایش زبانی: کاندید/ کاندیدا|کاندیدا]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|کردار]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|کَردن، کِردن]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (١)|کرونا]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (١)|کورونا*]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (٢)|کووید*]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (٢)|کوید]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (٢)|کویید*]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کیرکگور]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کیروش]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کی‌روش]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کیِف]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کی‌یرکگور]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کی‌یف*]]
 
◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|کارکرد]] ◾️ [[آمیزه|کاریکلماتور]] ◾️ [[واژه‌شناسی: آقا/ آغا|کاکا]] ◾️ [[ویرایش زبانی: کاندید/ کاندیدا|کاندید]] ◾️ [[ویرایش زبانی: کاندید/ کاندیدا|کاندیدا]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|کردار]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|کَردن، کِردن]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (١)|کرونا]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (١)|کورونا*]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (٢)|کووید*]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (٢)|کوید]] ◾️ [[یادداشت: مسائل زبانی مربوط به کرونا (٢)|کویید*]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کیرکگور]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کیروش]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کی‌روش]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کیِف]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کی‌یرکگور]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ املای «پی‌یر»، «کی‌یف» و مانند آن‌ها|کی‌یف*]]
سطر ۴۸: سطر ۴۸:
 
◾️ [[یادداشت: پایگاه دادگان|-گان (پسوند)]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ دو هم‌ریشۀ کاذب فارسی و روسی|-گراد (پسوندوارۀ مکان)]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|گرت]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|گرته (گرته ریختن، گرته زدن)]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|گرته‌برداری]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|گَرد]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ دو هم‌ریشۀ کاذب فارسی و روسی|-گرد (پسوندوارۀ مکان)]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|گَرده]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|گرده‌برداری]] ◾️ [[یادداشت: گشاد|گشاد]] ◾️ [[یادداشت: «گشاده‌زبان» یا «گشاده زبان»؟ (دربارۀ فاصله‌گذاری واژه‌ها در شاهنامه)|گشاده‌زبان]]
 
◾️ [[یادداشت: پایگاه دادگان|-گان (پسوند)]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ دو هم‌ریشۀ کاذب فارسی و روسی|-گراد (پسوندوارۀ مکان)]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|گرت]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|گرته (گرته ریختن، گرته زدن)]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|گرته‌برداری]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|گَرد]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ دو هم‌ریشۀ کاذب فارسی و روسی|-گرد (پسوندوارۀ مکان)]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|گَرده]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش نخست)|گرده‌برداری]] ◾️ [[یادداشت: گشاد|گشاد]] ◾️ [[یادداشت: «گشاده‌زبان» یا «گشاده زبان»؟ (دربارۀ فاصله‌گذاری واژه‌ها در شاهنامه)|گشاده‌زبان]]
  
◾️ [[واژه‌شناسی: مانور|مانور]] ◾️ [[یادداشت: دربارۀ جستار «فارسی در پاکستان»|مدهوش]] ◾️ [[ویرایش زبانی: مرداد یا امرداد؟|مرداد]] ◾️ [[آمیزه|مشانیر]] ◾️ [[ویرایش زبانی: مشت‌ومال|مشت‌مال*]] ◾️ [[ویرایش زبانی: مشت‌ومال|مشت‌ومال]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|مطابقت]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|مطابقه]] ◾️ [[ویرایش زبانی: مطالعه|مطالعه]] ◾️ [[ویرایش زبانی: معرفی|معرفی]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|معنا]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|معناشناسی]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|معنی]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|معنی‌شناسی]] ◾️ [[یادداشت: گشتی در بازار مکاره|مکاره (بازار)]] ◾️ [[ویرایش زبانی: ابان|مهربانی («جامۀ پاییزی»)]]  
+
◾️ [[یادداشت: دربارۀ جستار «فارسی در پاکستان»|مدهوش]] ◾️ [[ویرایش زبانی: مرداد یا امرداد؟|مرداد]] ◾️ [[آمیزه|مشانیر]] ◾️ [[ویرایش زبانی: مشت‌ومال|مشت‌مال*]] ◾️ [[ویرایش زبانی: مشت‌ومال|مشت‌ومال]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|مطابقت]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|مطابقه]] ◾️ [[ویرایش زبانی: مطالعه|مطالعه]] ◾️ [[ویرایش زبانی: معرفی|معرفی]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|معنا]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|معناشناسی]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|معنی]] ◾️ [[یادداشت: گرته‌برداری یا گرده‌برداری؟ (بخش دوم)|معنی‌شناسی]] ◾️ [[یادداشت: گشتی در بازار مکاره|مکاره (بازار)]] ◾️ [[ویرایش زبانی: ابان|مهربانی («جامۀ پاییزی»)]]  
  
 
◾️ [[یادداشت: ناکا|ناکا]] ◾️ [[آمیزه|نثم]] ◾️ [[یادداشت: پایگاه دادگان|نشانگان*]] ◾️ [[یادداشت: پایگاه دادگان|نشانه‌گان]] ◾️ [[ویرایش زبانی: نعنا/ نعناع|نعنا]] ◾️ [[ویرایش زبانی: نعنا/ نعناع|نعناع]] ◾️ [[یادداشت: نمسه‌ای‌های بیچاره|نمسه]] ◾️ [[ویرایش زبانی: نوستالژی|نوستالژی]] ◾️ [[ویرایش زبانی: نوستالژی|نوستالوژی*]]
 
◾️ [[یادداشت: ناکا|ناکا]] ◾️ [[آمیزه|نثم]] ◾️ [[یادداشت: پایگاه دادگان|نشانگان*]] ◾️ [[یادداشت: پایگاه دادگان|نشانه‌گان]] ◾️ [[ویرایش زبانی: نعنا/ نعناع|نعنا]] ◾️ [[ویرایش زبانی: نعنا/ نعناع|نعناع]] ◾️ [[یادداشت: نمسه‌ای‌های بیچاره|نمسه]] ◾️ [[ویرایش زبانی: نوستالژی|نوستالژی]] ◾️ [[ویرایش زبانی: نوستالژی|نوستالوژی*]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۲

فهرست نکته‌های واژه‌شناختی (شامل نکته‌های ریشه‌شناختی، صرفی، اصطلاح‌شناختی، ویرایشی و ...) به ترتیب الفبایی

VAZHESHENASI.png
⚪️ توضیحات: 
- واژه‌‌هایی که در این فهرست آمده‌اند ممکن است موضوع اصلی یادداشت باشند یا در خلال بحث درباب موضوع یا واژه‌ای دیگر بدان‌‌ها پرداخته شده باشد.
- واژه‌های ستاره‌دار غیرفصیح یا قابل‌تأمل‌اند.

فارسی (فارسی معیار گفتاری و نوشتاری امروز، فارسی قدیم)

◾️ آبان ◾️ آبفا ◾️ آشغالانس ◾️ آغا ◾️ آقا ◾️ آنچه (آنچه را، آنچه را که، آنچه که)

◾️ اَ (= از) ◾️ ابان ◾️ از ◾️ افغان ◾️ افغانستان ◾️ افغانی ◾️ امرداد ◾️ انسایشی ◾️ ایدز

◾️ بازار مکاره ◾️ بی‌گوشی‌هراسی* ◾️ بی‌هوشی/بیهوشی

◾️ پایگاه دادگان* ◾️ پایگاه داده‌ها ◾️ پرهیب ◾️ پیجین ◾️ پی‌جین* ◾️ پیِر ◾️ پیکاژو ◾️ پی‌یر*

◾️ ترجمۀ قرضی ◾️ تل‌آویو* ◾️ تلاویو ◾️ توانیر ◾️ تورکود ◾️ توسعه

◾️ جدوآبا(ء) ◾️ جدوآباد

◾️ چوکا ◾️ چشپش ◾️ چش‌پش* ◾️ چیشپیش* ◾️ چیش‌پیش*

◾️ خشایار ◾️ خشایارشا ◾️ خشایارشاه* ◾️ خشیارشا

◾️ دادگان* ◾️ داده‌گان ◾️ در («باب») ◾️ درگذشت ◾️ دژواژه ◾️ دشواژه ◾️ دُن (رود) ◾️ دیرکرد

◾️ رزمایش ◾️ رند

◾️ زوغ ◾️ زهر («خشم») ◾️ زهر چشم (گرفتن)

◾️ سازگان* ◾️ سازه‌گان ◾️ سپیدار ◾️ سد ◾️ سده ◾️ سرما ◾️ سریلانکا ◾️ سری‌لانکا* ◾️ سلام («[هنگام نوشیدن شراب] به‌سلامتی») ◾️ سماور ◾️ سین‌جیم ◾️ سین‌جین

◾️ شادی («دامادی؛ تأهل، عروسی») ◾️ شلوغ

◾️ صد ◾️ صده* ◾️ صلاحکار* ◾️ صمیمی ◾️ صیغگان* ◾️ صیغه‌گان

◾️ ضابلو

◾️ طرح‌واره

◾️ عکاشی ◾️ عملکرد

◾️ فجازی ◾️ فریب ◾️ فوتسال

◾️ قبضه ◾️ قندان

◾️ کارکرد ◾️ کاریکلماتور ◾️ کاکا ◾️ کاندید ◾️ کاندیدا ◾️ کردار ◾️ کَردن، کِردن ◾️ کرونا ◾️ کورونا* ◾️ کووید* ◾️ کوید ◾️ کویید* ◾️ کیرکگور ◾️ کیروش ◾️ کی‌روش ◾️ کیِف ◾️ کی‌یرکگور ◾️ کی‌یف*

◾️ -گان (پسوند) ◾️ -گراد (پسوندوارۀ مکان) ◾️ گرت ◾️ گرته (گرته ریختن، گرته زدن) ◾️ گرته‌برداری ◾️ گَرد ◾️ -گرد (پسوندوارۀ مکان) ◾️ گَرده ◾️ گرده‌برداری ◾️ گشاد ◾️ گشاده‌زبان

◾️ مدهوش ◾️ مرداد ◾️ مشانیر ◾️ مشت‌مال* ◾️ مشت‌ومال ◾️ مطابقت ◾️ مطابقه ◾️ مطالعه ◾️ معرفی ◾️ معنا ◾️ معناشناسی ◾️ معنی ◾️ معنی‌شناسی ◾️ مکاره (بازار) ◾️ مهربانی («جامۀ پاییزی»)

◾️ ناکا ◾️ نثم ◾️ نشانگان* ◾️ نشانه‌گان ◾️ نعنا ◾️ نعناع ◾️ نمسه ◾️ نوستالژی ◾️ نوستالوژی*

◾️ واژگان* ◾️ واژه‌گان

◾️ همدل ◾️ هوانیروز

◾️ ینگ

دیگر گونه‌های زبان فارسی، دیگر زبان‌ها و گویش‌های ایرانی

شیرازی قدیم

◾️ پوش

◾️ زهر

◾️ قوده

◾️ ینگ

فارسی افغانستان

◾️ آغه ◾️ آکه

◾️ اکه

فارسی پاکستان

◾️ آبیانه

◾️ تلاش ◾️ تلاشی

◾️ چهارپایی

◾️ دستانه

◾️ شادی

◾️ متلاشی

فارسی کرمانی

- افزون بر موارد زیر نک. فارسی کرمانی: واژه‌نامه

◾️ ـِ

◾️ رِ ◾️ رِه

◾️ عاشوری

◾️ قوده

◾️ ـه/-ه

فارسی میانۀ مانوی

◾️ سرداگ/ sardāg

کردی

◾️ زووخ ◾️ زۆخ